توضیحات
لوامع صاحبقرانی = لوامع قدسیه(شرح از: مولی محمدتقی مجلسی.)
شماره بازیابی: ۳۰۶۱
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR۱۰-۳۰۳۶۶
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: لوامع صاحبقرانی = لوامع قدسیه/ شرح از: مولی محمدتقی مجلسی.
تاریخ کتابت: ق ۱۱ق.
قطع: خشتی. ۱۸/۵*۲۵سم. ۶۰ص. ۲۵س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: ۱بسمله، الحمد لله رب العالمین و الصلوه علی افضل… ابواب الصلوه حدودها قال الرضا صلوات الله علیه الصلوه لها اربعه آلاف باب و قال الصادق (ع) الصلوه لها اربعه آلاف حد. باسانید متکثره منقولست از زکریا بن آدم با آنکه سند صدوق نیز باو صحیح است که گفت… .
۲… و بگو که یاوری میخواهم از اسم حق سبحانه و تعالی و از ذات الهی یا اینکه چون استعانت ازو نخواهم… انجام ناقص.
تنها نکتهای که جای شک باقی میماند آن است که به نوشته صاحب روضات تمام شرح بر یکصد هزار بیت است و بر طبق شمارش ابن یوسف تعداد ابیات شرح نیه اول (چاپ شده) یکصد هزار بیت است.
مولی محمتقی مجلسی در شرح خود بر من لایحضره الفقیه (در شرح عربی و فارسی) کاری تازه و کوششی ارزنده کرده است. وی در ذیل هریک از مراسیل کتاب فقیه که در دیگر کتب و اصول معتبر حدیث (مولفات از صدوق یا کلینی و دیگر اصول معتبر) به طور مسند نقل شده، به وجود آن سند و مدرک آن اشاره کرده و بدین طرق (هم چنانکه خود در فائده یازدهم از دوازد فائده دیباچه لوامع تصریح کرده) اثبات کرده که تمام مراسیل فقیه (جز تعدادی اندک که از ده تجاوز نمیکند) مسند است، و کوششهای علماء برای توجیه وجود ۲۵۰۰ مرسل در فقیه غیرلازم است. وی بر لوامع صاحبقرانی مقدمهای نوشته دارای ۱۲ فائده و در یکی از فائدهها به تفصیل درباره مراسیل صدوق در من لایحضره الفقیه سخن گفته و نیز اختلاف متقدمان و متاخران در اصطلاحات علم درایه الحدیث و اطلاق عنوان صحیح و ضعیف بر اخبار و اسناد آنها به تفصیل سخن گفته است و نگارنده در مجله معارف اسلام سخنان مجلسی را در این باب نقل کرده است.
مجلسی از شرح ربع اول (طهاره) در ۱۰۶۵ق. و از شرح ربع دوم (تا پایان فرائض جوارح) در ۱۰۶۶ق. فراغت یافته. نسخه اصل به خط مولف از ج اول در کتابخانه فخرالدین نصیری (تهران) موجود است. در مجلس نیز نسخهای ممتاز از آن به خط نستعلیق زیبای بهاءالدین محمد بن صالح مازندرانی به ش ۸۳۴ موجود است. در سپهسالار و دانشگاه نیز نسخههائی از این شرح است که در ذریعه از آنها یاد شده.
تزئینات متن:عناوین شنگرف.
نوع کاغذ:اصفهانی شکری رنگ.
تزئینات جلد:تیماجی قرمز.
نک: ذریعه، ۱۴/ ۹۴ و ۱۸/ ۳۶۹-۳۷۰، مجله معارف اسلامی (تهران سال ۱۳۴۷ق. شماره پنجم ص ۷۲) مقاله نگارنده درباره من لایحضره الفقیه؛ سپهسالار، ۱/ ۲۹۹-۳۰۰؛ مجلس، ش ۵۹۹۴؛ دانشگاه ۵ ش ۱۸۴۶ و ۱۸۴۷؛ فهرست بنگال، ۱/ ۲۶۸٫
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور: این کتاب شرح بر کتاب من لایحضره الفقیه محمد بن علی بن بابویه قمی ( -۳۸۱ق.) مولی محمدتقی مجلسی نخست شرحی به عربی بر این کتاب نوشته در چند مجلد به نام روضه المتقین و پس از آن به خواست شاه عباس صفوی، شرحی دیگر به فارسی (شرح حاضر) بر آن نگاشته است. صاحب روضات نوشته است که این شرح فارسی مجلسی نیز مانند شرح عربی او بر تمام کتاب فقیه و دارای یکصد هزار بیت است. صاحب کشف الحجب میگوید لوامع صاحبقرانی فقط شرح نیمه اول من لایحضره الفقیه (ربع اول و دوم) است (همین اندازه که سال ۱۳۲۳-۱۳۲۴ق. در تهران چاپ شده). ابن یوسف شیرازی سخن کنتوری را تایید کند و گوید: «شرح نیمه اول را خود شمردهام یکصد هزار بیت است». ولی همانگونه که صاحب ذریعه نوشتهاند مجلسی ربع سوم من لایحضره الفقیه را نیز به فارسی شرح کرده و این قسمت که شامل کتاب قضاء است تا پایان کتاب الکبائر، در کتابخانه شوشتری (نجف) موجود است. چنین پیداست که شرح ربع سوم را کنتوری ندیده و بنابراین احتمال آنکه مجلسی شرح ربع چهارم را نیز نوشته (و شاید بعدها به دست آید) خاصه با گواهی صاحب روضات، قوی میگردد.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نسخ تحریری.
صحافی و دسترس پذیر بودن اثر:
یادداشتهای مربوط به عنوانهای مرتبط:
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود: ۱ناقص. پشت برگ اول و برگ آخر چند یادداشت دیده میشود.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۴۰۷۱-۴۰۷۲٫
عنوانهای گونه گون دیگر: لوامع قدسیه
تاریخ: ۲۰۱۳۰۶۲۶
محل و شماره بازیابی: ۱۶۷۰۰۱
دیدگاهی دارید؟