توضیحات
مجمع البحرین؛شاعری متخلص به اسیری (۸۶۳- ۹۳۰یا۹۵۰ )
شماره بازیابی: ۲۶۵۵
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR۱۰-۳۳۶۶۵
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: مجمع البحرین؛شاعری متخلص به اسیری (۸۶۳- ۹۳۰یا۹۵۰ )
تاریخ کتابت: قرن ۱۱ق.
قطع: ۱۷*۲۸سم. ۲۷۴ص. ۲۱س. اندازه نوشته ۱۱*۱۸/۵سم.
یادداشتهای کلی: تاریخ تصنیف کتاب ۹۱۳ق. است که در خاتمه نسخه بدین طریق روشن کرده است:
خدا را به بخشیدنم رای شد / که تاریخ این نامه بخشای شد
و چون زیر عنوان سبب تالیف کتاب عمر خود را حدود پنجاه سال میگوید:
چو شد پیک عمرم ز پیری زبون / قدم نانهاده ز پنجه برون
و از بیماری و ضعف شکایت دارد:
چنان شد ز امراض محرق تنم / کزان آتش افتاد در خرمنم
ز سوراخ در گوش من سمعه کرد / که سوراخ شد این شقیقه ز درد
پس اگر فرض کنیم که این کتاب را در ظرف یک سال سروده باشد و در ۹۱۳، پنجاه سال داشته تولد او در ۸۶۳ق. و درگذشتن ح ۹۳۰-۹۵۰ است.
۲عجب نیست ای داور این داوری / که آخر مآلش بخیر آوری.
در قرن ۱۰ق. این چند شاعر، اسیری تخلص کردهاند:
۱٫ محمد قاسم، شاعر دربار اکبر شاه (۹۶۳-۱۰۱۰ق.)
۲٫ نمازی بن قاضی حنفی رازی (۹۸۷ق.)
۳٫ اسیری هروی.
۴٫ اسیری لاهیجی نوربخشی ( -۹۱۲ق.)
شاید مورد اخیر یا ماقبل آن انسب باشد. آنچه مسلم است نوشته پشت نسخه «قاسم اسیری» خطاست (عبدالحسین حایری).
پشت صفحه اول نسخه به خط شبیه خط کاتب نوشته شده «حمله قاسم اسیری تخلص». در اینکه شاعر همه جا اسیری تخلص کرده است مسلم است که تخلص او اسیری بوده ولی در تذکرهها شاعری همزمان و مداح شاه اسمعیل صفوی که قاسم اسیری یا اسیری نام داشته باشد نیست در صورتی که این شاعر در نسخه ابیاتی در مدح شاه اسمعیل دارد. در صبح گلشن، از قاسم اسیری شاعر دربار اکبرشاه نام میبرد و چند بیتی از او نقل میکند ولی اشارهای درباره کتاب مجمع البحرین، یا حمله در آن نیست.
تزئینات متن:عنوانها قرمز.
تزئینات نسخه:جدول چهار ستونی زر و لاجورد، سرلوح مذهب مرصع صفحه اول.
نوع کاغذ:سمرقندی.
تزئینات جلد:میشن خرمایی عطف و سجاف تیماج زرشکی.
تاریخ اسلام
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: ۱بنام خداییست فتح کلام / که شد رحمتش عام بر خاص و عام
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور: مولف در اواخر قرن ۹ق. و اوایل قرن ۱۰ق. میزیسته و معاصر شاه اسمعیل صفوی بوده است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نستعلیق خفی خوش.
مشخصات اثر: یادداشتهای تملک:
متن یادداشت: یادداشت ملکیت محمدباقر به تاریخ ۱۲۳۱ق. پایان نسخه.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه ۳۴۰۶-۳۴۰۷٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: این نسخه مشتمل است بر ۱۱۴۰۰ بیت مثنوی درباره تاریخ زندگی حضرت پیغمبر(ص) و جنگهای او تا رحلت ایشان و فتوحات حضرت امیرالمومنین(ع).
موضوع (اسم عام یا عبارت اسمی عام): شعر فارسی – قرن۱۰ ق
تاریخ: ۲۰۱۳۱۰۳۰
محل و شماره بازیابی: ۱۲۴۰۲۶
دیدگاهی دارید؟