توضیحات

محسن نامه: مجموعه مقالات ایرانشناسی یادنامه دکتر محسن جعفری مذهب

«محسن نامه» مجموعه مقالات ایرانشناسی یادنامۀ دکتر محسن جعفری مذهب به خواستاری پروین استخری و جمشید کیان فر از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در آبان ۱۳۹۶ منتشر شد.
در پیشگفتار کتاب آمده: او برخلاف دانش آموختگان تاریخ که تخصص در یک موضوع و یا سلسله ای دارند و بس، جامع الاطراف بود، افزون بر تخصص تاریخی اش که مغول بود، سکه شناس، ایرانشناس، سندپژوه و مُهر شناس…. وی از معدود شخصیت های به معنی واقعی فرهنگی بود که دلسوزانه کار می کرد و هدفش ترویج و فرهنگ ایرانی بود، برگزاری نشست های سالانه و پربار در نمایشگاه کتاب دربارۀ مشترکات فرهنگی ایران و کشورهای همجوار و برخی کشورهای اروپایی بیانگر تلاش و علایق عمیق او به توسعه فرهنگ مشترک بود. به یک معنی استادی توانا و خوش بیان، سندپژوه و سکه شناس برجسته، نسخه شناس و سندشناس، پژوهشگری پر انرژی در حوزه های مختلف تاریخی با توانائی علمی قوی، در راه تاریخ تکاپوهای فراوانی داشت.
جمشید کیان فر و همسرش پروین استخری همه ساله در سوگ فرزند ناکام خود، مزدک کیان فر، «مزدک نامه» را منتشر می کنند. مصادف شدن انتشار هشتمین مجلد از «مزدک نامه» با چهلمین روز درگذشت دکتر جعفری مذهب، کیان فر و استخری را بر آن داشت که این مجلد را به یاد جعفری مذهب با عنوان «محسن نامه» منتشر کنند.
فهرست مقالات کتاب به این قرار است:
سخن نخست
پیشگفتار
هرگز چنین گمانم نبود …/ اعظم هدایتی (جعفری مذهب)
ایران شناسی که تنها ماند/ داود آقارفیعی
به یاد دکتر محسن جعفری مذهب که ناباورانه از میانمان کوچ کرد…/ رزیتا انواری
فرهنگ، ناپدیدایی که مرز ندارد. خداحافظ دکتر جعفری/ پاسکواله دوریا (ژورنالیست و پژوهشگر ایتالیایی)؛ ترجمۀ پگاه مشیرپور
گام به گام با تاریخ. دکتر جعفری مذهب/ نسرین ترابی
جعفری مذهب هم پر کشید!/ مسعود جوادیان
مورخ آینده اندیش/ سمیرا دردشتی
کارنامه یعنی این!/ حسین روحانی صدر
اولین دیدار با قلندر معرفت آموز (دکتر محسن جعفری مذهب)/ نادعلی صادقیان
رستم دستانم آرزوست/ یزدان فرخی
اندیشمندی که زود از میان ما رفت/ مجید کریمی
به یاد دکتر محسن جعفری مذهب/ فخرالسادات محتشمی پور
یکی از بهترین ها؛ یادنامه زنده یاد دکتر محسن جعفری مذهب/ افسانه محمدی
مقالات
شجرۀ خوارزمشاهی بیانی و فتوحات روسیه در خیوه/ رون سلا
گزارش مطالعات قوم نگاری و قوم باستان شناسی روستای لندی/ کمال الدین نیکنامی، امیرساعد موچشی، محسن حیدری و ایرج رضایی
بررسی باستان شناختی و آثار معماری شهرستان سمنان در قرون ۵ تا ۸ هجری/ امیرحسین صالحی و محمد طاهریان
ویژگی های ساختاری گنبدهای بناهای آرامگاهی در زاگرس میانی (لرستان)/علی سجادی
تحلیل باستان شناختی مناره های دورۀ سلجوقی استان اصفهان/ بابر نره ئی
هنر و جامعه در دوران سلطان حسین بایقرا/ سید رسول موسوی حاجی و محسن دیلم صالحی
سبک منظومه های عنصری/ یوگنی برتلس؛ ترجمۀ آبتین گلکار
امیرالشعرای نادری/ علیرضا دولتشاهی
اسماعیلیان کشمیر/ منیژه ربیعی
خاستگاه برمکیان/ سید سلیمان ندوی؛ ترجمۀ علی محمد طرفداری
نقش نظام پولی در ایجاد وحدت ملی در دورۀ هخامنشی/ طاهره عزیزی پور، فرهنگ خادمی ندوشن
تاراج کتابخانه های صفوی توسط عثمانی ها/ مهدی افضلی
تمّا و ساختار اداری دوگانه امپراتوری مغول/ نوشته دونالد استروسکی؛ ترجمۀ یزدان فرخی
حکام زنجان در قرن سیزدهم هجری قمری (۱۲۰۱-۱۳۰۰)/ محسن یوسف اردبیلی
نایب حسین کاشی در طبس/ محمد هاشم مریدا
ارمنستان، کهن دیار آشنا/ جلیل نوذری
سفرنامۀ حج ضیاءالدین القاری آل کیوان/ سید سعید میرمحمد صادق
معرفی بخشی از آثار دورۀ هخامنشیان در مصر براساس یافته های باستان شناسی/ رحیم ولایتی
باستانشناسی و هنر آشور نو در دوران سارگن دوم (۷۰۵-۷۲۲ق)/ مجید ساریخانی
پیکرک سیمین سرباز کماندار کلماکره از دوران ایلام نو «هزاره اول ق ـ م»/ لیلا خسروی
مطالعه تحلیلی ـ اسطوره شناختی تصاویر سه ایزدبانوی نباتات، ماهی و آب در عیلام آغازین و میانی براساس روش شمایل شناسی پانوفسکی/ بیتا مصباح، علیرضا هژبری نوبری، محمود طاووسی و ابوالقاسم اسماعیل پور
سیر نوگرایی آموزشی در دورۀ قاجاریه تا پایان عهد ناصری/ محمدرضا حامدی، توحید آقامحمدی
شعر و سیاست در عصر مشروطه (با تاکید بر فرخی یزدی، عارف قزوینی و میرزاده عشقی)/ مریم شبیری
رفتارشناسی قزلباش ها در ساختار سیاسی دولت صفویه از شاه اسماعیل تا روی کار آمدن شاه عباس اول/ محمدرضا قنادی، فهیمه احمدی
بررسی تطور وظایف و اختیارات صدور در عصر صفوی/ مینا انصاری
حزب در ایران/ ا. بنانی؛ ترجمۀ غلامرضا عزیزی
وظایف اداره نظمیه در دورۀ قاجار با تکیه بر نسخه خطی «دستورالعمل نظمیه»/ حوریه سعیدی
سکه ماکان کاکی/ سعید سلیمانی