۲۰۶۱: ادیسه سه نام رُمانی در گونهٔ علمی-تخیلی است که در سال ۱۹۸۷ میلادی به قلم آرتور سی. کلارک نگاشته شد و سومین کتاب از چهارگانهٔ ادیسه فضایی است که با ادیسه چهار ۳۰۰۱ پایان می‌پذیرد.

در جلد قبل ( ۲۰۱۰: اودیسه دو ) مشتری تبدیل به یک خورشید کوچک شده بود که به شیطان تعبیر شده بود.در پی ماموریت لنوو سفینه روسی به مشتری برای دریافتن اینکه چه بر سر سفینه دیسکاوری آمده بود. پیامی توسط دوید بومن، از طریق هال به زمین فرستاده شد: تمام این دنیاها ، مال شما هستند به غیر از ؛ اروپا ؛ اصلاً تلاش نکنید تا آنجا فرود بیایید.
این در زمانی ست که شیطان اقیانوس منجمد را در زیر سطح اروپا ذوب می کند، و باعث تشکیل اتمسفر میشود و باعث نتیجه گیری سفینه دیسکاوری به کشف نوعی حیات فضایی در اقیانوس اروپا می شود.
زمانی که لنوو به زمین برمی گردد، هیوود فلوید (که در زمانیکه او در لنوو بود ازدواجش از هم می پاشد) از یک حادثه رنج می برد. بهبود وی در یک بیمارستان مداری بیشتر از زمان پیش بینی شده طول می کشد و او بعد از فهمیدن اینکه بدنش نمی تواند دیگر جاذبه زمین را تحمل کند،تبدیل به یک مقیم دائم می شود. نوه اش کریس که بر روی فضاپیمای گالکسی کار می کند هنوز طی سال ها پدربزرگش را ندیده است.جمیعت سیاه پوستان آفریقای جنوبی در سال ۲۰۳۰ انقلاب می کنند و دول متحده آفریقای جنوبی را تشکیل می دهند. و ……