توضیحات

اخبار آل برمک

کتاب اخبار آل برمک که با قلم محمد بن حسین بن عمر هروی نوشته شده است.با کوشش مایل هروی انجام گرفته است.و با جلد شومیز منتشر شده است. این که برخی از شاعران هجاگوی آل برمک را به مجوس بودن منسوب نموده اند و هم اکنون رأی خالد در خصوص منع خلیفه از از بین رفتن ایوان کسری که در نیز حمایت از مجوسیت تلقی شده می باشد. خلفای عباسی موالی را از اشنایان خود حساب کرده است و جایگاه بسیار چشم گیری در حاکمیت به آنان واگذار نموده است. به این ترتیب وزیران و والیان را از میان آنها انتخاب کردند که در آخر آن ایرانیان به تفکر بلند پروازی افتادند تا شاید دوباره زمان کسری را زنده نماید.خالد که خود از سرداران ابومسلم به شمار آمده است و هم اکنون در مسیر پیشرفت عباسیان جانفشانی های بسیار زیادی کرده است به دست دو خلیفه عباسی سفاح و منصور به وزارت منتخب شده و مصدر کارهای مهم شد.

خلفای عباسی موالی «ایرانیان» را از نزدیکان خود به حساب آوردند و جایگاه بزرگی در حکومت به آنان واگذار کردند. به این ترتیب وزیران و والیان را از بین آنان برگزیدند که در نتیجه آن ایرانیان به اندیشه بلند پروازی افتادند تا شاید دوباره دوران کسری را زنده کنند.
هم زمان با اعتلای تدریجی خاندان برمک، منصب وزارت در دستگاه خلافت نیز اهمیت ویژه‏ای پیدا کرد که ظاهراً قسمتی از قدرت اجرایی «بزرگ فرماندار» عهد ساسانی را شامل می شد. اعتلاء این خاندان که جد آن ها خالد بن برمک، بعد از واقعه کشته شدن ابوسلمه خلال وزیر آل محمد، مدت ها متولی دیوان جند و دیوان خراج خلیفه بود و همچنین در ولایات ایران به عنوان حاکم خلیفه اشتغال به کار داشت، تدریجاً به آنچه که شغل وزارت خوانده می‏شد، حیثیت و اعتباری خاص بخشید. با آن که در پاره‏ای از روایت های مربوط به عهد هارون اجداد آنها «گبر» خوانده شده‏اند و حتی معبد نوبهار «بلخ» که اجداد برمک با نام عمومی برمک – مأخوذ از ریشه سنسکریت به معنی مهتر و رئیس یا از «پرنگ» از ریشه زبان پهلوی – متولی آن بوده‏اند، و در واقع معبد بودایی به شمار می‏رفته است، هیکل مجوس و معبد زرتشت پنداشته‏اند. گفته شده که جد یا پدر خالد، ظاهراً از آیین بودای به اسلام گرویده است که به احتمال قوی اعتراضی که «نیزک طرخان / مقتول در ۹۲ ق / ۷۱۰ م» به سبب ترک آیین اجداد بر جد خالد کرده،به احتمال زیاد همین ترک آیین بودایی بوده است که در آن زمان در بین طوایف ترک، هیاطله طخارستان و سغد نیز رایج بوده است.
این که بعضی از شاعران هجاگوی، آل برمک را به مجوس بودن منسوب کرده‏اند، و همچنین رأی خالد در باب منع خلیفه از تخریب ایوان کسری که در نیز حمایت از مجوسیت تلقی شده ، از آن روست که خالد و اجدادش به سبب انتساب به بلخ، ایرانی به حساب می‏آمدند که غالباً به خاطر همین اصل ایرانی بودن، اعراب بغداد، تمام اجداد «بنو برمک» را گبر خوانده‏اند. به هر حال با آن که احوال گذشته اجداد خالد نامعلوم است و ظاهراً اخباری هم که درباره پدر و جدش نقل شده خالی از تناقض و مبالغه به نظر نمی‏آید، چنین استنباط می‏شود که خالد و برادرانش، سلیمان و حسن، مسلمان بوده‏اند و همان طور که از نام آن ها پیداست باید به رغم تردید ابن خلکان پدر خالد هم مسلمان بوده باشد.
خالد که خود از سرداران ابومسلم به حساب می‏آمد، و همچنین در راه پیشرفت عباسیان جانفشانی های فراوانی کرده بود، توسط دو خلیفه عباسی سفاح و منصور، به وزارت برگزیده و مصدر کارهای مهم شد. فرزند خالد، یحیی، که مردی اندیشمند و با تجربه بود، در دستگاه مهدی اعتبار زیادی پیدا کرد که در لشکرکشی هارون به بیزانس نیز شرکت کرد، او همچنان بعد از مهدی، در فراهم آوردن خلافت هارون، نقش قابل ملاحظه‏ای ایفا کرد. در مقابل هارون نیز وزارت خویش را که یحیی به مدت هفده سال ۱۷۰ – ۱۸۷ ق / ۷۸۶ – ۸۰۳ م، با قدرت و کفایت تمام در دست داشت، بدو تفویض نمود. پسرانش؛ جعفر و فضل نیز از همان اوایل کار در تصدی امر وزارت و امور مربوط به دیوان جند و خراج با او کمک می‏کردند، به علاوه مشاغل عمده دیگری نیز به فضل و جعفر واگذار می‏شد که این امر نشان از اعتماد فوق العاده خلیفه، نسبت به آن ها بود.