توضیحات

ایران باستان به روایت موزۀ بریتانیا

موزه بریتانیا از پربارترین موزه‌های حال حاضر دنیاست که بسیاری از یافته‌های باستان‌شناسی از تمدن‌های چهارگوشه جهان را در خود جای داده است. از جمله بخش‌های بسیار پربار این موزه بخش ایران باستان است که یادگارهای بیشماری از دورترین زمان‌های تاریخ کشور ایران را در خود جای داده است. آثار باستانی ایرانی موجود در این موزه از یافته‌های باستانی به دست آمده از عیلامی‌ها، مادها و پارس‌ها تا دوره اشکانیان و ساسانیان و سپس ایران پس از اسلام را در برمیگیرد.

جان کورتیس، نویسنده کتاب که خود یکی از موزه داران متخصص دوران‌ ایران باستان است و ریاست بخش خاور نزدیک موزه بریتانیا را برعهده دارد، در این کتاب به جنبه‌های گوناگون جغرافیایی، تاریخی، تمدنی و تاریخ هنر ایران باستان می‌پردازد. کتاب حاضر درواقع راهنمای مجموعه آثار تاریخی ایران در موزه بریتانیا است. مطالب کتاب نیز بیشتر درباره‌ی آثار باستانی به‌دست آمده از ایران است که هم‌اکنون در موزه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.

نویسنده پس از اشاره‌ای مختصر به جغرافیای سرزمین ایران، نخستین جوامع ساکن در این فلات و همچنین سیر پیشرفت سفالگری و مکان‌های باستانی که سفال‌ها از آن‌جا به‌دست آمده، بخش‌هایی از کتاب را به سرزمین عیلام و آثار کشف شده از آنجا، ابزار و آثار به‌دست آمده از تپه‌های باستانی، همچنین آثار برنزی لرستان و گنجینه جیحون (اوکسوس) اختصاص داده‌ است.

دو بخش از کتاب با عناوین” مادها و پارس‌ها” و ” از اسکندر تا اسلام” شامل معرفی اجمالی آثار به‌دست آمده مربوط به دوره‌های تاریخی ایران باستان است. نویسنده در کنار توضیحات مختصری درباره‌ی رخدادهای تاریخی و اوضاع سیاسی حکومت‌های ایران باستان، اشاره‌ای گذرا نیز به یافته‌های مختلف باستان‌شناسی این دوره‌ها اعم از سکه، سفال، ظروف، سنگ‌ نوشته، نقش برجسته، مجسمه، ابزارآلات، لوازم تزئینی، مهرها، گچ‌بری‌ها، بناها و غیره دارد.

بخش پایانی کتاب به رشد باستان‌گرایی در ایران سده‌ی نوزدهم میلادی، ورود نخستین سیاحان و باستان‌شناسان، رواج حفاری در ایران و نخستین حفاری‌های صورت‌گرفته توسط هیئت‌های خارجی می‌پردازد. کتاب با فهرست پادشاهان ایران در دوره‌ی باستان و سال‌های پادشاهی هر یک و هم‌چنین تصاویر رنگی از آثار و ابنیه و محوطه‌ های باستانی ایران به پایان می‌رسد.