توضیحات

خانوم

این کتاب داستانی است درباره ی زندگی “خانوم” زنی از خاندان قاجار ، نوه مظفرالدین شاه و خواهر زاده ی محمد علی شاه.زنی که حالا دیگر زیر یک سنگ سیاه در وسط گورستان بزرگ تهران، گورستان امامزاده عبدالله خفته است و بر آن سنگ نوشته اند: «خانوم متولد: چهارم فروردین ۱۲۷۸- مرگ: چهارم آذر ۱۳۶۴»
“خانوم” زنی که در کودکی توسط خاله اش با دنیایی خارج از دنیای خاله زنکی زنان آن دوره اشنا میشود .کتاب میخواند . زبان می اموزد . و هنرمند میشود سپس خاله اش را از دست میدهد و برای فرار از دست اولین دیو زندگیش یعنی پدرش همراه با کاروان محمد علی شاه به شوروی میگریزد . آواره می شود ، انقلاب مشروطه ی ایران، انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ ، فرار شاهان و خانواده شاهنشاهی ایران ، روسیه و مصر ، حرکت آتاتورک و به ریاست جمهوری رسیدن آن ، جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم، ملی شدن صنعت نفت کشورمان به دست دکتر مصدق را به چشم می بیند .

خانوم نوه دختری مظفرالدین شاه است و تنها فرزند پدر و مادرش . دوران کودکی او مصادف است با حوادث اواخر دوران قاجار و خلع محمد علی شاه و احمد شاه از سلطنت ایران . پدر وی یکی از خان های مستبد و عیاش است که خانوم هیچ خاطره خوشی از وی ندارد و مادرش زنی سر به راه و آرام که گر چه از شوهر و ظلم او به ستوه آمده ، زندگی را با آرامش و گذشت ادامه می دهد .خانوم در ایام کودکی تحت تأثیر خاله کوچک خود نزهت که دختری باسواد و روشنفکر است، از مسائل مملکت و محدودیتهای زنان آگاهی یافته ، نزهت را راهنمای خود قرار داده است که نامزد احمد میرزا ولیعهد هم است ، اوضاع مملکت به هم ریخته محمد علیشاه از سلطنت خلع شده و قصد فرار دارد.

پدر خانوم به دنبال خواستگاری از نزهت و شنیدن جواب رد از او به خاطر انتقام گرفتن از وی، او و خانوم را مورد تجاوز قرار می دهد. این حادثه خودکشی نزهت را به دنبال دارد و در پی آن مادر خانوم برای اینکه او را برای همیشه از دسترس خان (پدر خانوم) دور بدارد، او را به خانواده سلطنتی می سپارد که با خود به ادسا ببرند و ملکه ایران حفاظت از او را به عهده می گیرد.

خانوم طی سال های متمادی خارج از ایران در ادسا یا بادکوبه تحت حمایت این خانواده زندگی می کند و سرانجام در بادکوبه به همسری شاهزاده ای ترک به نام “سعید پاشا” در می آید. اما این شاهزاده که علاقه ای به خانوم ندارد، در مقابل اعتماد او تمام اموالش را گرفته و تنها و سرگردان در فرانسه رهایش می کند. خانوم پس از طی مراحلی دوباره با خانواده سلطنتی همراه می شود.

سرانجام خانوم با فردی آلمانی به نام میشل ازدواج می کند و صاحب دختری به نام مریم می شود؛ اما خوشبختی او دیری نمی پاید؛ زیرا در جریان اشغال فرانسه توسط آلمان و اختلافاتی که بین دو کشور ایجاد می شود، خبر خودکشی شوهرش به او می رسد. خانوم به همراه دخترش مدتی در آلمان زندگی کرده، سپس به ایران باز می گردند. او هنوز به عنوان نوه مظفرالدین شاه، مقرری دارد و با دخترش در خانه ای بزرگ در شمال شهر تهران زندگی می کند.

پانزده سال پس از شنیدن خبر مرگ میشل، او که در زندان به سر می برده، بازمی گردد و خانوم را پیدا می کند. او به شدت الکلی و بیمار است، زندگی اش دیری دوام نمی آورد. پس از مرگ میشل خانوم همراه مریم به آمریکا می رود تا مریم درسش را بخواند. مریم در آنجا ازدواج می کند و صاحب دختری به نام ناناز می شود.

هنگام پیروزی انقلاب خانوم با دختر و نوه اش به ایران می آید و سال های آخر عمرش را در ایران به سر می برد. ناناز (نوه خانوم) پس از مرگ وی به آمریکا رفته، تحصیل می کند و در ردیف معروفترین خبرنگاران بین المللی قرار می گیرد و دنیا را با گزارش هایش تسخیر می کند. مریم نیز در حادثه یازدهم سپتامبر هنگامی که در یکی از برج های دوقلو در دفتر کار خود مشغول کار است کشته می شود و ناناز با همسر و دختری که نام خانوم را بر او گذاشته همچنان به زندگی و کار خود ادامه می دهد.

در این رمان چند حادثه تاریخی مرور می شود . خلع محمد علیشاه و سپس احمد شاه از سلطنت، فروپاشی امپراتوری روسیه، انتقال حکومت به پهلوی ها ، اشغال فرانسه توسط نازی ها و انقلاب اسلامی ایران .همه این حوادث به نوعی زندگی خانوم را تحت تأثیر قرار می دهد .