توضیحات

زندگی مسلمانان در قرون وسطی

اثر حاضر تحقیقی است درباره شیوه زندگی روزانه و آداب و سنن و ساختار اجتماعی و اقتصادی مسلمانان در قرون میانه(قرن دهم تا سیزدهم میلادی برابر با چهارم تا هفتم هجری قمری) .

مطالب کتاب در ده بخش سامان یافته است :بخش یکم به بررسی ((زندگی مذهبی مسلمانان)) اختصاص یافته و از مسجد، نماز، دعا، روحانیان، آداب ماه رمضان، زیارت مکه و مشاهده متبرکه سخن گفته شده است .

بخش دوم درباره پرورش و آموزش کودکان، آیین ختنه‌سوران، قصد نکاح و زناشویی و مراسم سوگواری است .بخش سوم با عنوان((کانون خانواده)) شامل این مقولات است :حجاب، خادمان، احوال و عادات و مصطلحات زنانه و مردانه، خودآرایی زنان، رخت زنانه و طرز دوخت آن، چگونگی خانه‌ها، اثاث مردم، حلال و حرام، و پخت و پز .در بخش چهارم اطلاعاتی درباره((حیات سیاسی و اجتماعی)) با این موضوعات فراهم آمده است :

سازمان حکومتی، تشکیلات اداری، قاضیان، باج و خراج، سلاح و ساز جنگ و غازیگری . بخش پنجم حاوی مطالبی است در باب دانش و فرهنگ و نمودها و ابزارهای آن، از جمله :نحوه آموزش در مراکز علمی، کتاب و نویسندگی، کتابخانه و کتابفروشی، تهیه کتاب، خنیاگری، نقاشی، فالگویی و علوم غریبه .در بخش ششم مطالبی درباره شکل و ساختار شهرها و مراکز و نهادهای شهری و((زندگی در شهرها)) بیان شده است، از جمله :

قلعه‌ها و استحکامات، مجاری مصنوعی آب، روشنایی، بیمارستان‌ها و دارالعجزه، گرمابه‌ها، تفریحات عمومی، اعیاد، ورزش‌ها، مسافرت و جهانگردی . در بخش هفتم تصویری از کاروانسراها، بازارها، دکان‌ها، پیله‌وران، دوره گردان، صنعتگران، کارگران، قیمت‌ها، وزن‌ها و مراکز داد و ستد ترسیم شده است .بررسی ویژگی‌های اقتصادی کشاورزی در قرون میانه موضوع بخش هشتم کتاب است .از جمله مطالب این فصل عبارت‌اند از :

خانه کشاورز، آبیاری، تهیه کود، صیفی کاری، کشت غلات، انواع گیاهان صنعتی، درخت‌های میوه، پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم .در بخش نهم، مخاطبان با زندگی صنعتگران و پیشه‌وران و انواع حرفه‌ها و صنایع در دوران مورد بحث آشنا می‌شوند .

آخرین بخش کتاب به بررسی نحوه داد و ستد و سوداگری مسلمانان اختصاص دارد و شامل مطالبی است درباره جاده‌های کاروان رو، بنادر، کشتیرانی، اداره پست، معامله و خرید و فروش غلامان، پول و بانک، و راه چین و هندوستان .کتاب با((نتیجه‌گیری)) و فهرست منابع و ماخذ به پایان می‌رسد .