ماکسیم گورکی
آلکسی ماکسیموویچ پِشکوف (به روسی: Алексей Максимович Пешков) (۲۸ مارس ۱۸۶۸–۱۸ ژوئن ۱۹۳۶) که با نام ماکسیم گورکی شناخته میشود نویسندهٔ اهل روسیه و شوروی، از بنیانگذاران سبک ادبی واقع گرایی سوسیالیستی، فعال سیاسی و پنج بار نامزد جایزهٔ نوبل ادبیات بود.
پیش از موفقیت در حرفهٔ نویسندگی به مدت پانزده سال در اقصی نقاط امپراتوری روسیه چرخید و به کرات شغل عوض کرد. اثرات این تجربیات بعدها در نوشتههای او مشهود بودند. معروفترین آثار گورکی عبارتند از: در اعماق (۱۹۰۲) ،مادر، بیست وشش مرد ویک دختر، آوای مرغ طوفان ،دوران کودکی.
او با دو نویسنده معروف روسی لئو تولستوی و آنتون چخوف در ارتباط بود و در خاطراتش به آنها اشاره کردهاست.
گورکی عضو فعال جنبش سوسیال دموکرات مارکسیستی بود و علناً با حکومت تزار مخالفت میکرد. برای مدتی نیز با ولادیمیر لنین و الکساندر بوگدانف از شاخهٔ بلشویکی حزب همراه بود ولی بعدها به منتقد تند لنین تبدیل شد و او را شخصی توصیف نمود، بیش از حد جاه طلب، بیرحم و تشنهٔ قدرت که هیچ مخالفتی را برنمیتابید.
ماکسیم گورکی بخش عمدهای از عمرش را هم در دوران تزاری و هم بعدها در دروان شوروی، در تبعید خارج از روسیه گذراند. در ۱۹۳۲ او با دعوت شخص استالین به اتحاد جماهیر بازگشت و در ژوئن ۱۹۳۶ در آنجا در گذشت.
اقتباسها
سه گانهٔ گورکی مجموعهٔ سه قسمتی براساس سه کتاب اتوبیوگرافی گورکی: کودکی من، کارآموزی من و دانشگاههای من توسط مارک دانسکوی بین سالهای ۱۹۳۸ و ۱۹۴۰ در اتحاد جماهیر ساخته شد. نمایشنامهنویس و کارگردان پیشرو آلمانی برتولت برشت نمایش مادر را با همین نام در ۱۹۳۲ روی صحنه برد. در ۱۹۱۲ آهنگساز ایتالیایی جیاکومو اورفیس اوپرایی بر مبنای شخصیت رادا از ماکار چودرا تصنیف نمود. کتاب بازماندگان گورکی با عنوان پدرما توسط ویلیام استانسیل به انگلیسی ترجمه شد. در ۱۹۸۵ نمایشنامه دشمنان با همکاری تئاتر بینالمللی وبا حضور چهرههای از ملیتهای مختلف توسط آن پنینگتون به روی صحنه رفت. هنرپیشهٔ معروف آفریقای جنوبی آنخلیک روکاس و مادلنا ندوا بلغاریایی در نقشهای تاتیانا و کلئوپاترا ایفای نقش کردند.
آثار
- رمان
- فوما گوردیف (به روسی: Фома Гордеев) (۱۸۹۹)
- سه رفیق (به روسی: Трое) (۱۹۰۰)
- مادر (به روسی: Мать) (۱۹۰۶).[۱]
- آدم بیکاره (به روسی: Жизнь ненужного человека) (۱۹۰۷)
- یک اعتراف (به روسی: Исповедь) (۱۹۰۸)
- زندگی ماتوی کوژمیاکین (به روسی: Жизнь Матвея Кожемякина) (۱۹۱۰)
- تجارت آرتامانوف (به روسی: Дело Артамоновых) (۱۹۲۷).[۲]
- کلیم سامگین (به روسی: Жизнь Клима Самгина) (۱۹۲۷-۱۹۳۶)
- خودزندگینامه
- دوران کودکی[۳] (به روسی: Детство) (۱۹۱۴)
- دانشکدههای من[۴] (به روسی: В людях) (۱۹۱۶)
- در جهان[۵] (به روسی: Мои университеты) (۱۹۲۳)
- نمایشنامه
- خرده بورژواها (به روسی: Мещане) (۱۹۰۱)
- در اعماق[۶] (به روسی: На дне) (۱۹۰۲)
- ییلاقنشینان (به روسی: Дачники) (۱۹۰۴)
- فرزندان خورشید (به روسی: Дети солнца) (۱۹۰۵)
- بربرها (به روسی: Варвары) (۱۹۰۵)
- دشمنان (به روسی: Враги) (۱۹۰۶)
- آخرینها (به روسی: Последние)(۱۹۰۸)
- واسا ژلزنووا (به روسی: Васса Железнова) (۱۹۱۰؛ بازنویسی: ۱۹۳۶)
- ساموف و دیگران (به روسی: Сомов и другие) (۱۹۳۰)
- یگور بولیچوف و دیگران (به روسی: Егор Булычов и другие) (۱۹۳۲)
- داستان کوتاه
- ماکار چودرا (به روسی: Макар Чудра) (۱۸۹۲)
- بابا آرخیپ و لنکا (به روسی: Дед Архип и Лёнька) (۱۸۹۳)
- یملییان پیلایی (به روسی: Емельян Пиляй) (۱۸۹۳)
- عجوزه ایزرگیل (به روسی: Старуха Изергиль) (۱۸۹۴)
|
- همسفر من (به روسی: Мой Спутник) (۱۸۹۴)
- بچههایی که یخ نزدند (به روسی: О мальчике и девочке, которые не замёрзли. Святочный рассказ) (۱۸۹۴)
- سرود شاهین (به روسی: Песня о Соколе) (۱۸۹۵، شعر منثور)
- خان و پسرش (به روسی: Хан и его сын) (۱۸۹۵)
- خواننده (به روسی: Читатель) (۱۸۹۵)
- زن چشمکبود (به روسی: Женщина с голубыми глазами) (۱۸۹۵)
- چند روز در نقش سردبیر روزنامه (به روسی: Несколько дней в роли редактора провинциальной газеты) (۱۸۹۵)
- چلکاش (به روسی: Челкаш) (۱۸۹۵)
- کانوالوف (به روسی: Коновалов) (۱۸۹۶، رمانک)
- رویای عشق (به روسی: Болесь) (۱۸۹۶)
- فروافتادگان (به روسی: Супруги Орловы) (۱۸۹۷)
- آنها که وقتی آدم بودند (به روسی: Бывшие люди) (۱۸۹۷، رمانک)
- مالوا (به روسی: Мальва) (۱۸۹۷)
- در استپ: داستان زندگی ولگردان (به روسی: В степи) (۱۸۹۷)
- زازوبرینا (به روسی: Зазубрина) (۱۸۹۷)
- بیست و شش مرد و یک دختر (به روسی: Двадцать шесть и одна) (۱۸۹۹)
- واسکا سرخه (به روسی: Васька Красный) (۱۸۹۹)
- ابلیس (به روسی: О чёрте) (۱۸۹۹)
- داستان فیلیپ واسیلیویچ (به روسی: Рассказ Филиппа Васильевича) (۱۹۰۵)
- ارباب (به روسی: Хозяин) (۱۹۱۳)
- اندوه بیپایان (به روسی: Страсти-мордасти) (۱۹۱۳)
- نخستین عشق من (به روسی: О первой любви) (۱۹۲۳)
- زندانبان (به روسی: Сторож) (۱۹۲۳)
- ناداستان
- پادشاهی که بیرق سلطنت را برافراشت (به روسی: Король, который высоко держит своё знамя) (۱۹۰۶، مقاله)
- معلم اخلاق (به روسی: Жрец морали) (۱۹۰۶، مقاله)
- فرانسه زیبا الگو:Прекрасная Франция (۱۹۰۶، مقاله)
- استادان زندگی (به انگلیسی: The Masters of Life) (۱۹۰۶، ناداستان)
- سرزمین اندوه (به روسی: Царство скуки) (۱۹۰۶، مقاله)
- نهم ژانویه (به روسی: ۹-е января) (۱۹۰۷، مقاله)
- شعر
- پیک توفان (به روسی: Песня о Буревестнике) (۱۹۰۱)
|