توضیحات
از مهمترین دانشمندان و مورخان تمدن اسلامی، یعقوبی است که کتب فراوانی را از خود بجای گذاشته است،که مهمترین آن تاریخ یعقوبی است و البلدان، که کتب مرجع تاریخی و جغرافیایی محسوب می شود.
یعقوبی صریحا شیعه بود و طبرى و ابن اثیر باین مطلب تصریح کردهاند. یعقوبی از مورخان و جغرافى شناسان بزرگ اسلامى در عصر عباسى دوم بوده است، و در جغرافیا همان بزرگى و تقدم را شایسته است که در تاریخ، و بگفتۀ بعضى مىتوان او را معلم جغرافیاى مسلمین شمرد، در کتاب دائره المعارف الاسلامیه در مادۀ جغرافیا مىنویسد:
بسیارى از جغرافى نویسان قرون آتیه مانند یعقوبى و بلخى و مسعودى در عین حال مورخ هم بودهاند و نیز بسیارى از مصنفات تاریخى داراى فصلهاى مهمى در جغرافیا است.
یعقوبى علاوه بر تاریخ و جغرافى، در علم نجوم تسلط کافى داشته و بدان علاقهمند بوده است ، یعقوبى شعر را نیک مىسروده و ثعالبى نام وى را بعنوان «احمد بن واضح» در زمرۀ شعراى اصفهان آورده است.
کتاب «البلدان» کامل و تمام بدست ما نرسیده و قسمت مهمى از آن مربوط به بصره و عربستان مرکزى و هند و چین و بیزانس و ارمنستان و عواصم از میان رفته است و ما در ترجمه جاى افتادگى را نشان دادهایم . البلدان یعقوبى قدیمترین کتاب جغرافیایى عربى است که بدست ما رسیده است. مأخذ کسانى که تاریخ تألیف البلدان را پس از سیاحت ارمنستان و خراسان و هند و مصر، در سالهاى ٨٩١ - ٨٩٢ م ( ٢٧٨ - ٢٧٩ ه) ، و در مصر دانستهاند، ظاهرا باید گفتار خود یعقوبى باشد که مىگوید:
از روزى که سامره بنا شده و مسکون گردیده است تا تاریخ تألیف البلدان پنجاه و پنج سال مىگذرد.
دیدگاهی دارید؟