توضیحات
انقلاب ۱۹۱۱ – ۱۹۰۵ ایران و بلشویکهای ماوراء قفقاز
نویسنده در تحقیق حاضر ضمن مروری بر جریان انقلاب مشروطه ایران، تلاش کرده است نقش تاثیرگذار انقلاب ۱۹۰۵-۱۹۰۷ روسیه را از طریق انقلابیون قفقازی بر انقلاب مشروطه بازشناسی کند. همچنین تاریخچه و عملکرد سازمانهای مردمسالار (انجمنها)یی که در نتیجهی خلاقیت انقلاب مردم فرودست و طبقهی متوسط ایرانی و تحت نفوذ جنبش انقلابی روسیه پاگرفت، بازگو کند.
نیز نقش گروههای مبارز سوسیال دموکرات و بلشویکهای قفقاز را در شکلگیری گروه سوسیال دموکراسی ایران (اجتماعیون عامیون) نشان دهد. کتاب از سه فصل تشکیل شده است.
فصل اول مروری است بر مرحلهی اول انقلاب مشروطه که در آن از این موضوعات سخن رفته است: شرایط اقتصادی و اجتماعی ایران در آستانهی انقلاب مشروطه، عوامل زمینهساز انقلاب، عملکرد دولتهای روسیه و انگلیس، شرایط زندگی گروههای مختلف مردم، زمینههای نارضایتی داخلی از قاجارها، نقش کارگران ایرانی مهاجر به مراکز صنعتی قفقاز در انتقال اندیشههای انقلابی به داخل کشور، فعالیت سازمان سوسیال دموکرات “همت” که توسط بلشویکهای باکو تاسیس شده بود، روند رویدادهایی که منجر به انقلاب مشروطه شد، نقش روحانیون و روشنفکران، و تاسیس مجلس اول شورای ملی و ترکیب اعضای فصل دوم دربارهی چگونگی و شکلگیری شوراهای ایرانی (انجمن) برآمده از انقلاب مشروطه در مناطق مختلف کشور، ساختار و سازوکار آنها، تاریخچه و مشخصات آنها، اعضا و رهبران آنها، پیشبرد اهداف آزادیخواهانه و مبارزه با استبداد محمدعلیشاه و احیای مشروطه است.
فصل سوم به بررسی ابعاد و تاریخچهی مشارکت بلشویکهای قفقاز با انقلاب مشروطهی ایران اختصاص دارد. در این فصل از نقش بلشویکهای برجستهای چون سرگی ارجونیکیدزه، مشهدی عزیز بیک اف، آلش جاپاریدزه، نریمان نریمانف در سازماندهی گروه سوسیال دموکرات ایران ( اجتماعیون عامیون) سخن رفته است، نیز از عملکرد اعضای اجتماعیون عامیون قفقاز همچون علی موسی، حیدرخان عمواوغلی، حاجی رسول، آقا محمد سلماسی در حوادث ایران، نقش انقلابیون قفقاز در تامین سلاح و مهمات برای مبارزان آذربایجان و گیلان، توزیع نشریات و آثار چاپی، اعزام داوطلب، سازماندهی گروههای مبارز و تاثیر این جریانات در شکلگیری اندیشههای انقلابی و رویدادهای مربوط به انقلاب مشروطه و استبداد صغیر. لازم به ذکر است که کتاب بر اساس دیدگاههای مارکسیستی و نگرش ماتریالیستی به تاریخ و با ادبیات خاص اندیشمندان و نویسندگان شوروی سابق در قالبهای تعریفشدهی آن دوران نوشته شده است.
نویسنده آشکارا تحت تاثیر اندیشههای لنین بوده و مبنای تحلیلهای او که بر پایهی تضادهای اقتصادی و مادی است از نوشتههای لنین نشان دارد، به گونهای که به نظر میرسد هدف نویسنده تبیین و تفسیر تحلیلهای لنین دربارهی انقلاب مشروطه است.
دیدگاهی دارید؟