توضیحات

نقش خبرگان حرف و نخبگان علوم تبریز در عمران و آبادانی‌ سایر شهرها و کشورها

موضوعی که مولف در این نوشتار به آن پرداخته است، نقش اهل هنر و تخصص تبریزی در عمران و آبادی شهرهای دیگر است و اساس ایده، هنگام تحقیق در خصوص جنگ چالدران و تبعات آن شکل گرفت. پیروزی سلطان سلیم در چالدران در مقابل شاه اسماعیل در سال ۱۵۱۴ میلادی، اشغال پایتخت دولت صفوی و بردن ۳۰۰۰ نفر از هنرمندان، صنعتگران و تجار متبحر این شهر به استانبول موضوعی است که همه خوانده و شاید در برخی موارد کنجکاوی افراد را برانگیخته است. چرا که مهاجرت تنها هزار نفر استاد حرف، امروز نیز رقم بزرگ و قابل توجهی است .

این مساله موقعی موحب کنجکاوی بیشتری می شود که خسارات گسترده ی وارده به ابنیه استانبول در زلزله ۱۵۰۹ یعنی پنج سال پیش از جنگ چالدران را مطالعه کنیم. این زلزله که در زمان خود به عنوان قیامت صغری نامیده شد، باعث نابودی کامل ۱۱ هزار خانه و برخی از تاسیسات دولتی و عمومی گردید و بر اساس گزارشهای تاریخی ۱۳ هزار تن کشته شدند.

اینجا بود که به نظر رسید صنعتگران برده شده از تبریز باید دارای ارزش و اهمیت خاصی برای سلطان سلیم و پایتختش استانبول داشته باشد و همین، نقطه آغازین ورود به مبحث «نقش تبریزیها در آبادانی برخی از شهرهای بزرگ دیگر» شد.