شماره بازیابی: ۹۰۱۲
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR10-41307
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: ترجمه وفیات الاعیان/ کبیر بن اویس لطیفی، قاضی‌زاده (۹۳۰ق)
کاتب: : آقا بابا بن ملا محمد مهدی شهمیرزادی
تاریخ کتابت: ، ۶جمادی‌الاول۱۲۷۱ ق.
قطع: ؛ ‮دو، ‭۲۴۶‬گ، سم: ‭۹/۳‬*‭۱۶/۵‬، ‭۱۹‬س، اندازه جلد: ‭۱۳/۵‬*‭۲۲/۱‬‬.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:«ابتدای کلام واجب الاکرام به حمد پادشاهی سزاوار است که چون تقدیرش به تکوین سلطنت صاحب دولتی متعلق گردد … چنین گوید الفقیر الی الله تعالی احمد بن محمد … بن خلکان که چون از تعادم ایام بنا بر محبت و حرصی که به استعلان احوال ملوک و سلاطین.»
انجام:«و در زیاده از سی حرف در کلام الله تصحیف می‌نموده و السلام و الحمدلله رب العالمین. جزو اول از تاریخ قاضی شمس‌الدین احمد بن خلکان بعون الله المستعان به اتمام مقرون شد و در جزو ثانی آن اسم ابوعمرو و قیل ابو یحیی حماد بن عمرو … بعجزد الشاعر المشهور خواهد آمد ان شاء الله تعالی.»
انجامه:«و کان الفراغ من تسوید سادس شهر جمادی الاولی بحسب الحکم و فرمایش سرکار عظمت مدار جلالت آثار فرزند ارجمند سلطان سلاطین دوران و فخر دودمان ایرن و توران اعنی شاهزاده آزاده کامکار نامدار بهآءالدوله العلیه العالیه چونکه در جمع تواریخ مساعی جمیله به صدق ظهور رسانیده این حقیر فقیر کثیر التقصیر ابن مرحمت پناه ملا محمد مهدی آقا بابا الشهمیرزادی به سعی و اهتمام سرکار اطراف اللیل و آناء النهار در استکتاب آن ساعی می‌باشم فی احدی و سبعین و مأتئان بعد الالف من الهجره النبویه ۱۲۷۱ امید که قبول مقبول طبع اشرف ارفع اعز والا گردد.»
آقا بابا بن ملا محمد مهدی شهمیرزادی چندین سال به کتابت کتب تواریخ برای شاهزاده بهاء الدوله مشغول بود. خود او در انجامه نسخه ش ۳۴۶ فیروز مجلس در ۱۲۷۱ ق می‌نویسد : «حسب الفرمان … بهاءالدوله … چون استکتاب تواریخ و ابتیاع آن مساعی جمیله مبذول می‌دارد لهذا این قلیل البضاعه … حال مدت پنج سال سفراً و حضراً و لیلاً و نهاراً به کتابت تواریخ اشتغال دارم» (مجلس، ج۲۱، ص ۱۱۸)، تا آنجا که جستجو شده وی در میان سال‌های ۱۲۷۰ تا ۱۲۷۶ ق این کتاب‌ها را برای بهاء الدوله نوشته است:
۱٫ سیاست‌نامه، خواجه نظام‌الملک طوسی، در سلخ صفر ۱۲۷۰ق. ملک، ج۳، ص ۴۸۰- ۴۸۱٫
۲٫ مجموعه ۵ کتاب بدین ترتیب: ۱٫ جامع‌التواریخ، رشید الدین فضل الله ۲٫ ذیل جامع التواریخ، حافظ ابرو ۳٫ تاریخ آل مظفر، حافظ ابرو ۴٫ ظفرنامه تیموری، نظام‌الدین شامی ۵٫ ذیل ظفرنامه، حافظ ابرو، در ۱۲۷۱ق، ملک، ج۷، ص ۲۲۲٫
۳٫ سه مجلد از کتاب زبده التواریخ، محمد رضی بن محمد شفیع تبریزی، در ۱۲۷۲ و ۱۲۷۳ق. مجلس، ج۲۱، ص ۱۱۷- ۱۱۸٫
۴٫ مجمل فصیحی، احمد بن محمد فصیحی خوافی، در شنبه ۱۲ محرم ۱۲۷۳ق در چهل روز. موجود در کتابخانه دانشگاه کیمبریج، میکروفیلم‌های دانشگاه تهران، ج۱، ص ۱۸۵٫
۵٫ تحفه العالم، عبداللطیف بن ابوطالب جزائری، در یکشنبه ۹ شعبان ۱۲۷۳ق. دانشگاه بوعلی همدان، ص ۷۷٫
۶٫ مخزن افغانی، نعمه الله بن حبیب الله هروی، د ر۱۲۷۳ق. ملک، ج۴، ص ۷۳۷- ۷۳۸٫
۷٫ تجارب السلف، هندوشاه نخجوانی، در ۱۲۷۴ق. ملک، ج۲، ص ۹۸٫
۸٫ زبده التواریخ، محمد شریف بن مصطفی قاضی اردلان، در یکشنبه ۲۷ رمضان ۱۲۷۵ق. موجود در کتابخانه دانشگاه کیمبریج، میکروفیلمهای دانشگاه تهران، ج۳، ص ۱۸۸٫
۹٫ بهاء التواریخ، محمد ولی میرزا فرزند فتحعلیشاه قاجار، در دو جلد به تاریخ‌های دوشنبه ۸ محرم ۱۲۷۶ ق و ۲۱ جمادی‌الاول ۱۲۷۶ق. ملکف ج۲، ص ۶۰٫
علاوه بر آنکه کاتب در انجامه اکثر این نسخه‌ها به نام بهمن میرزا اشاره کرده مهر و تملک او بر روی همه این نسخه‌ها دیده می‌شود.
تزئینات متن:عناوین و نشانی‌ها به شنگرف.
بین اشعار چهار ویرگول لوزی شکل به شنگرف آمده است.
تزئینات نسخه:صفحات مجدول به زر و شنگرف و لاجورد و مشکی و کمندکشی شده.
رکابه نویسی:دارد.
نوع کاغذ:فرنگی نخودی آهار مهره.
ویزگی های درون جلد:آستر و بدرقه کاغذ ابر و باد.
تزئینات جلد:میشن مشکی، مجدول گرهی، قطر: ۷/۲٫
نک: فهرستواره، ج۳، ص ۲۰۸۶؛ مجلس، ج۲، ص ۳۱۸ (مانند همین نسخه جلد اول) و ج ۳۰، ص ۱۳۱- ۱۳۲؛ میکروفیلمهای دانشگاه تهران، ج۱، ص ۵۱- ۵۲؛ معجم التاریخ الثرات الاسلامی، ج ۳، ص ۲۳۹۷٫
نسخه شامل ۱۰ هزار بیت است.
وضعیت استنساخ نسخه: کاتب این نسخه را به جهت فرمایش بهاءالدوله بهمن میرزا (کلمه بهاءالدوله با مرکب شنگرف نشان داده شده) نگاشته است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نسخ.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود: ۱جزوه‌ها ۸ برگی است.
مشخصات اثر:
شکل و سجع مهر:
یادداشتهای تملک:
متن یادداشت:
در ابتدای نسخه مهر مستطیل بزرگ بهاء الدوله بهمن میرزا بن فتحعلیشاه قاجار با سجع «بهاءالدوله بهمن را لقب از ظل یزدان است ۱۲۴۸» حک شده است.
در ابتدا و انتهای نسخه مهر کتابخانه جعفر سلطان القرایی حک شده است.
این نسخه در سال ۱۲۷۱ق وارد کتابخانه بهاءالدوله بهمن شده است. به نوشته وی قیمت کتابت آن دو هزار و پانصد دینار شده است.
این نسخه از جعفر سلطان القرایی در آذر ۱۳۴۸ش خریداری شده است.
یادداشت عملیات: جلد نسخه کمی مستعمل شده است.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد ۲/ ۲۹، صفحه ۶۲۲- ۶۲۳٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: ترجمه وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان ابن خلکان (۶۸۱ق) است. ترجمه کتاب در زمان سلطان سلیم بن بایزید عثمانی (۹۱۸- ۹۲۶ق) آغاز شد اما پس از اتمام دو جلد ان سلطان سلیم درگذشت و مؤلف کتاب را به پسر و جانشینش سلطان سلیمان خان قانونی (۹۲۶- ۹۷۴ق) تقدیم کرد. به همین مناسبت در مقدمه کتاب درگذشت و مراسم خاکسپاری سلطان سلیم گزارش شده است. جلد اول (از ابو عمران ابراهیم بن زید کوفی نخعی نخعی تا ابوالقاسم حماد بن ابی لیلی شاپور کوفی.)
موضوع (اسم عام یا عبارت اسمی عام): تاریخ
تاریخ: ۲۰۱۵۰۶۲۰
محل و شماره بازیابی: ۱۷۹۰۹۲