توضیحات

مفسر و نام تفسیر و تاریخ تصنیف این کتاب شناخته و معلوم نیست و در هیچ‌یک از صفحات کتاب نامی از آنها دیده نمی‌شود. ولی از تفسیر زاهد که در اوایل قرن ششم هجری نوشته شده و ظاهرا از تفاسیر معتبر شیعی است، رنگ و تأثیری بسزا پذیرفته و گه‌گاه بعض عبارات و اشارات و نکته‌ها و روایات آن را در کتاب خود آورده است.

نسخه ظاهراً منحصربه‌فرد است و به سال ۸۷۷ هـ.ق نوشته شده، گویا در بندر «خیوال» که بنا به نقل مؤلف حدود العالم شهرکی بوده است در ماوراءالنهر، با کشت و برز و اسبان خوب.

این کتاب مجموعه‌ای است از اطلاعات گوناگون که میان پیشینیان رواج داشته و ضمن تفسیر آیات با رعایت مناسب بیان شده است و نکته‌های ظریف درباره مسائل مختلف و مطالب متنوع و نوادر اخبار از حدیث، فقه، اصول، کلام، علم الرجال و ….. و ترکبیات فارسی و اصطلاحات گمشده مهجور و متروک و رموز دقیق علمی و …. .

این تفسیر با وجود ناقص بودن، از ذخائر ادبی زبان پارسی است و آن را یکی از کتب معتبر تفسیر باید به شمار آورد. بنیاد طرح مطالب در این کتاب بر اساس سؤال و جواب نهاده شده است.