توضیحات
دره التاج لغره الدباج (از: قطبالدین محمود شیرازی)
شماره بازیابی: ۱۸۲۸
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ۱۰-۲۲۲۲۸
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: دره التاج لغره الدباج [نسخه خطی]/ از: قطبالدین محمود شیرازی.
تاریخ کتابت: ، ح، قرن ۱۲ق.
قطع: ؛ رحلی. ۵/ ۲۲*۳۵ سم. ۸۹۹ص. ۲۹س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:اگرچه بر ضمیر ارباب کیاست و خاطر اصحاب فراست… .
آغاز:آغاز منطق (رئوس ثمانیه): و چون از فهرست کتاب فارغ شدیم گاه آن آمد که شروع در مقصود کنیم و منطق را به جهت آنکه آلت تحصیل دیگر علوم است…تعرض به اموری رساند که قدما روس ثمانیه خوانند…(ج ۱۷۲) و چون این معلوم شد…گوئیم (بسمله) جمله اول در منطق و این جمله یک فن است… .
تزئینات متن:برخی از عنوانها با قلم ثلث سیاه و یا شنگرف است.
تزئینات متن:در آغاز بخشها چند جمله و گاه چند سطر به شنگرف نوشته شده.
نوع کاغذ:متن و حاشیه آهارمهره متن نخودی روشن و حاشیه نخودی سیر.
تزئینات جلد:تیماج قهوهای مندرس با عطف چرم زرشکی.
۱بر پشت و یک برگ اضافی در آغاز نسخه چهار بیت شعر از آذری طوسی به خط نویسنده نسخه بدلها و نویسنده فهرست اجمالی مزبور دیده میشود.
در آخرین برگ که آخرین برگ خاتمه و نونویس است نوشته شده: «به فرخی و پیروزی تمام شد کتاب دره التاج لغره الدباج در روز جمعه دوازدهم شهر رجب سال بر هفتصد و پنج از هجرت نبوی مصطفوی صلی الله علیه و علی آله و اصحابه الطاهرین. سنه ۷۰۵».
فهرست اجمالی بخشها بر پشت نخستین برگ نسخه نوشته شده: آغاز فهرست ص ۳۳٫
آغاز منطق ص ۴۶٫
آغاز فلسفه اولی ص ۱۰۳٫
آغاز طبیعیات ص ۱۴۰٫
آغاز هندسه ص ۱۸۴٫
آغاز هیئت ص ۳۱۹٫
آغاز ارثماطیقی ص ۴۱۳٫
آغاز موسیقی ص ۴۳۷٫
آغاز علم الهی ص ۵۱۷٫
جمله اول منطق- یک فن مشتمل بر هفت مقالست.
جمله دوم فلسفه اولی مشتمل بر دو فن.
جمله سوم علم اسفل دارای دو فن.
جمله چهارم علم اوسط (ریاضی)، مشتمل بر چهار فن ۱٫ هندسه ۲٫ مجسطی ۳٫ حساب ۴٫ موسیقی.
جمله پنجم علم اعلی – الهی اخص – دارای دو فن.
خاتمه دارای چهار قطب.
قطب اول. در اصول دین – مشتمل بر چهل مسئله.
قطب دوم. در فروع – ۲ قاعده و شامل چهار رکن.
وضعیت استنساخ نسخه: مسلم است که تاریخ مذکور تاریخ این نسخه نیست ولی احتمال میرود قطبالدین در همین تاریخ رجب ۷۰۵ق از تالیف این کتاب فراغت یافته و در هر صورت تاریخ کتابت نسخه اصل این نسخه (با واسطه یا بیواسطه) اقدم از نسخه تقوی است (این نسخه اکنون برای کتابخانه مجلس خریداری شده (ش ۴۷۲۰).) که در ذیحجه ۷۰۵ق تحریر یافته و آقای مشکوه آن را اساس چاپ دره التاج قرار دادهاند. نکتهای که این احتمال را تقویت میکند آن است که صدر این جمله آخرین، در پایان بخشهای مختلف کتاب دیده میشود و مولف جمله «بفرخی و پیروزی تمام شد» را در خاتمه بسیاری از بخشها آورده است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نستعلیق.
صحافی و دسترس پذیر بودن اثر:
یادداشتهای مربوط به عنوانهای مرتبط:
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود: ۱در کنار بسیاری از برگها، نسخه بدلهایی ضبط شده.
یادداشت عملیات: چندین برگ (گ ۸۷۲- ۸۹۹) از آخر نسخه نونویس و به مانند برگهای اصلی، متن و حاشیه است.
یادداشتهای مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمایه های داخل اثر: از ص ۸۰۳- ۸۷۱ همه برگها وصالی و تعمیر شده و هرجا وصلههای بزرگ زده شد و روی آن از نو نوشته شده.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: آغاز خاتمه (فقه و حکمت عملی) ص ۵۵۹٫
یادداشتهای مربوط به مندرجات: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۴۷۰- ۲۴۷۲٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: این دانشمند علوم متدوال زمان خویش را در این کتاب در یک «فاتحه» پنج «جمله» و «خاتمه» بدین ترتیب گرد آورده: فاتحه مقدمهای درباره علم و تقاسیم آن در سه فصل و فهرست کتاب و در آخر روس ثمانیه علم منطق.
تاریخ: ۲۰۱۲۰۹۰۷
محل و شماره بازیابی: ۱۳۵۵۲۱
دیدگاهی دارید؟