توضیحات

کتاب فُصوص یا فُصوص‌الحِکَم اثر ابن عربی از کتب مشهور تصوف و عرفان نظری است. فُصوص جمع واژه «فَص» به معنای نگین است و فصوص‌الحکم نگین‌های حکمت معنا می‌دهد.

این کتاب به بحث درباره موضوعاتی چون جهان قبل از آفرینش، علت آفرینش، مراتب وجود، حضرات خمس(تنزیلات حق)، مفاتیح غیب، جنات حق، مرتبه یا مرتبه طبیعت کلیه، انسان کلمه قلب دل، و اعیان ثابته اختصاص دارد. و اما مصحح؛ تاج الدین حسین خوارزمی، از عارفان شیعی قرن هشتم و نهم قمری است.

از زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست. شرح فصوص الحکم شرحی است به قلم تاج الدین، حسین بن حسن خوارزمی کبروی که به زبان فارسی بر فصوص الحکم نگاشته شده است. ساختار داخلی کتاب بر اساس متن فصوص الحکم تنظیم شده است و شارح، فصوص ۲۷ گانه را به ترتیب، توضیح داده است.

مهم ترین نکته‌ای که در مورد این شرح می‌توان برشمرد، رابطه ی این شرح با شروح و تفاسیر دیگر فصوص است؛ چه اینکه برخی را گمان بر این است که این کتاب ناظر به شرح قیصری یعنی «مطلع خصوص الحکم فی شرح فصوص الحکم» است. مصحح کتاب شرح خوارزمی، نجیب مایل هروی، در مقدمه چنین آورده است:

«از پس مطالعه و بررسی شرح خوارزمی دریافتم که میان شرح وی بر فصوص الحکم و شرح شرف الدین داود قیصری متوفای ۷۵۱ ه.ق.، شباهت‌های زیادی موجود است». خوارزمی در این اثر از اشعار خود و به کرّات از اشعار مولوی در شرح اندیشه ی ابن عربی بهره برده است.

کتاب حاضر در دو مجلد چاپ گردیده است که کتاب پیش روی شما جلد نخست این مجموعه می باشد. این کتاب در ۱۲۰۰ شمارگان به اهتمام نجیب مایل هروی در سال ۱۳۶۴ توسط انتشارات مولی در تهران منتشر شده است.