آنچه در تاریخ ادبیات فارسی با نام شرح قصیده ابوالهیثم شهرت دارد، در حقیقت رساله ای است در شرح قصیده ای فلسفی، سروده ی خواجه ابوالهیثم احمدبن حسن جرجانی که به وسیله محمدبن سرخ نیشابوری در قرن چهارم یا پنجم هجری نگارش و پرداخته شده است. بخشی از اعتبار این اثر به سبب قدمت و کهن بودن آن است که خود متضمن فواید بسیاری است.

شرح قصیده فارسی ابوالهیثم که با نام شرح محمدبن سرخ یا شرح قصیده فارسی از آن یاد می شود، با تصحیح و مقدمه ی فارسی و فرانسوی به همت هانری کربن و محمدمعین در سال ۱۳۳۴ هجری شمسی مطابق با ۱۹۵۵ میلادی به وسیله بخش ایزان شناسی انستیتو ایران و فرانسه در تهران چاپ شده است.