جوامع الحکایات و لوامع الروایات، اثر سدیدالدین محمود عوفی، بزرگ‌ترین اثر قرن هفتم هجری ایران است که مشتمل بر معارف اسلامی و فرهنگ ایرانی و سندی از تاریخ تمدن و ادبیات و علوم انسانی است. این کتاب توسط امیربانو مصفا (کریمی) و مظاهر مصفا تصحیح و به نام متن انتقادی جوامع الحکایات و لوامع الروایات منتشر شده است. نکته‌های اخلاقی، اجتماعی، دینی، تاریخی در این کتاب فراوان است.

عوفی در داستان‌های این کتاب از رفتار اجتماعی و تعدی و تجاوز پادشاهان و امیران و حاکمان و بعضی از مدعیان شریعت و طریقت انتقاد کرده است. این کتاب یکی از متن‌های معتبر فارسی است و یک دوره تاریخ از آغاز آفرینش تا پایان دوره‌ خلفای عباسی را در بر می‌گیرد. مؤلف، این مجموعه را طى پنج سال تهیه و تنظیم کرده است و مشتمل است بر چهار قسم و هر قسم شامل بیست‌وپنج باب که روی هم صد باب و دو هزار و صد و سیزده حکایت را در بر دارد.

تمام مطالب کتاب از قرب نود و سه مأخذ نام‌برده‌شده و محتملا از بسیارى مآخذ ذکرنشده، جمع‏‌آورى شده است‏.

جلد اول از پانزده باب، جلد دوم از ده باب (از باب شانزده تا باب بیست‌وپنج)، قسمت اول جلد سوم از یازده باب و قسمت دوم جلد سوم از چهارده باب (از باب دوازده تا باب بیست‌وپنج) تشکیل شده است.

دسته قابل ملاحظه‏‌اى از منابع مختلف که به این اثر ارزش تاریخى‏ می‌‏دهند و امروز خیلى کمیابند و یا به‌کلى از بین رفته‏‌اند عبارتند از: تاریخ خلفاى بنى العباس الصولى. تفسیر محمد بن کلبى و أدیان العرب پسر او، تاریخ بغداد کاتبى بغدادى، تاریخ ولات خراسان السلامى، تاریخ تاجى ابراهیم الصابى، کتاب الشباب و الشیب المرزبانى و تاریخ ملوک العجم ابن المقفع