شماره بازیابی: ۲۶۵۴
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭۱۰-۳۳۶۶۴‬‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: مثنوی همام/ حاج ملا محمد متخلص به همام.
کاتب: علی محلاتی.
تاریخ کتابت: ۱۲۷۴ق.
قطع: ‮‭۱۴/۵‬*‭۲۳/۵‬سم. ‭۱۲۶‬ص. ‭۱۵‬س. اندازه نوشته ۸*‭۱۵‬سم.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: ۱ای رفیقان همرهان باوفا / شب روان وادی ملک فنا
اننی انست نارا فامکثوا / عل اتیکم بها کی تصطلوا.
۲حق تفسیر خوش اندر خوش بیاب / این بود والله اعلم بالصواب
کیفر او داد ز انجا رفت شاد / بر ده و ملای ده صد لعن باد
چون بود توفیق برگو ای همام / تا نیفتد وهم در سودای خام
توسن عزم اندر آور در لگام / تا ربایی گوی دولت ای همام
در کتابخانه ملی ملک یک نسخه از این مثنوی موجود است که به نام مثنوی احمد وقار ضبط شده است ولی در شرح حال وقار و آثار او فقط یک مثنوی به وزن مثنوی مولوی ذکر شده که داستان موسی و خضر است و ۶۰۰۰ بیت می‌باشد.
تزئینات متن:عنوان‌ها قرمز.
نوع کاغذ:فرنگی.
تزئینات جلد:تیماج، عنابی.
اشعار متوسط است و با اینکه بعضی از مضامین مولوی را عینا بکار برده ابیاتی در طعن مولوی دارد.
تعداد ابیات ۱۸۱۴ بیت است.
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور: درباره مولف: در آغاز نسخه عنوان کتاب بدین ترتیب است «هذا کتاب المثنوی من نتایج افکار المولی الاجل الاوحد الحاج ملا محمد دام ظل العالی علی روس الانام…» و در دو بیت شعر که در ص۲۰ و ۶۶ نسخه آمده تخلص همام دارد:
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نسخ خوش.
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن یادداشت: یادداشتی به خط شکسته خوش با مهر «درویش» پایان نسخه.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه ۳۴۰۵٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: مثنوی بر وزن مثنوی مولوی مشتمل بر حکایات و مسایل مذهبی و تمثیل که عنوان مطالب آن بدین قرار است: دیباچه، مناجات، حب حق فطری است، بیان حال موت مومنین، حب امیر المومنین وسیله نجات از عذاب است، بیان حدیث مثل اهل بیتی کمثل سفینه نوح، حکایت عالم شیعی در هندوستان و مناظره او با وزیر گمراه، عذر قاضی فضل‌الله روزبهان در منازعه معاویه با علی، حکایت شخصی که در مسجد لواط می‌کرد، افسوس بگذشته و بطالت عمر، فنای زنان مصری در حسن یوسف، واقعه کربلا، طریق مقصد بر وجه کلی، زلیخا بعد از تجلی محبت خدا بر قلب او، فرمایشات امیر المومنین، ازدواج یوسف و زلیخا، در نکوهش صوفیان دنیاطلب، حکایت جامی، نکوهش زهدفروشان ریاست‌طلب، مراحل سه‌گانه حق سلوک در توحید، در اینکه حقیقع علم از عمل منفک نیست.
موضوع (اسم عام یا عبارت اسمی عام): شعر فارسی
تاریخ: ۲۰۱۳۱۰۳۰
محل و شماره بازیابی: ۱۵۰۸۰۷