توضیحات

در این کتاب شرح زندگی و فعالیت‌های دو تن از مشاهیر همدان بنام “غمام همدانی” و “نثری همدانی” ذیل این عناوین بازگو شده است: احوال؛ آثار؛ افکار؛ استدراک. گفتنی است سید محمد یوسف زاده متخلص به غمام فرزند حجه الاسلام سید یوسف مجتهد همدانی از سادات حسینی در نجف زاده شد و تحصیلات خود را در آن جا به پایان رسانید پس از چندی همراه با پدرش به همدان مراجعت کرد.

حیات سیاسی وی در سال ۱۲۸۴ شمسی شروع شده و در سال ۱۲۹۱ ش پس از برقراری استحکام مشروطیت خاتمه یافت.

غمام شعر نیز می‌سرود که اشعارش در دو مجلد به چاپ رسیده است. غمام همدانی در سوم مهرماه ۱۳۲۱ ش درتهران وفات یافت. آقا موسی فرزند آخوند ملا عبدالله، حدود سال ۱۲۶۰ ه . ش در روستای دستجرد از بخش کبودراهنگ همدان زاده شد. وی تحصیلات مقدماتی را نزد پدرش طی کرد. پس از آن به همدان آمد و به تحصیل علوم دینی مشغول شد. نثری زبان فرانسه را نخست از مدرس خود “امین الشریعه” فرا گرفت و سپس آن را نزد معلمان مدرسه “اتحاد” تکمیل کرد.

وی در انجمن ادبی که غمام برپا کرده بود با وی آشنا شد و این دوستی تا پایان عمر غمام دوام یافت. نثری مدتی رئیس مدرسه نصرت بود و پس از آن چندی به ریاست فرهنگ همدان رسید.

وی سرانجام درتهران با سمت دبیر ریاضیات ساکن شد و در سال ۱۳۳۲ در این شهر درگذشت. از آثار وی می‌توان به “تاریخ غیرت یا عشق و سلطنت”، “افسانه طی زمان” و “قوانین نثری” اشاره کرد.