توضیحات

از پیشگفتار:
در متن کتاب مصدق، نهضت ملی و رویدادهای تاریخ معاصر ایران جلد چهارم، سخنان دکتر محمد مصدق در مخالفت با وثوق الدوله در مجلس ششم شورای ملی بخاطر قرارداد ۱۹۱۹ و دفاعیه وثوق الدوله آورده شده است. دکتر مصدق در مخالفت با کابینه مستوفی الممالک که حسن وثوق الدوله تصدی وزارت دادگستری را داشت در ارتباط با قرارداد ۱۹۱۹ میگوید:
«… هیچ قراردادی بدون تصویب مجلس شورای ملی معتبر نیست و سندی هم که اعتبار ندارد نمیتوان آن را اجرا کرد توضیحاً عرض میکنم که فایده قرارداد آنقدر محرز شده بود که حتی در آن تصویب مجلس هم قید نمودند و بازبرای این که تیرشان کارگر شود به غصب حقوق ملت مبادرت کرده در انتخابات مداخله وعده ای از وکلای مجلس را از نظر تصویب قرارداد تعیین نمودند»
در ادامه آن دکتر مصدق تاکید میکند بنده نمیتوانم قبول کنم که آقای وثوق الدوله مجبور بوده زیرا ماده اول قرارداد در خصوص استقلال دولت ایران حاکی است که ایشان با یک عبارات فریب دهنده خواسته اند طبقه عوام ملت را اغفال نمایند ولی خوشبختانه زود معلوم شد که ملتی که قشون و مالیه اش دست دیگری است استقلال ندارد…