شماره بازیابی: ۲۲۴۳
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭۱۰-۲۳۵۵۷‬‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پدیدآور: گنج شایگان [نسخه خطی]/ از: میرزا جعفر بروجردی همدانی متخلص به ریاض (قرن ۱۲ و آغاز قرن۱۳)
تاریخ کتابت: ۱۲۷۶ق.
قطع: ‮‭۱۷/۵‬*‭۲۱/۵‬سم. ‭۱۷۰‬ص. ‭۱۳‬س.‬
یادداشتهای کلی: از آثار ریاض تاکنون دیوان قصاید و غزلیاتش چاپ شده است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: ۱زهی بخشنده بی‌منت و بخشاینده بی‌صنعت عم نواله…
۲که به این صفات متصف شود و یا ریاض آسا در بیغوله عزلت معتکف و به قصور و علت معترف.
۳تمام شد در شب جمعه شهر رجب المرجب ۱۲۷۶٫
مولف مجمع الفصحاء (ج۲) درباره وی می‌نویسد:
«نامش میرزا محمدجعفر بود و در تهران ادب و زبان تازی را فرا گرفت و به کمال دانش رسید.
او در خانه میرزا رضی جراح بروجردی می‌زیست و خواستاران دانش اداب و موسیقی و ریاضی از وی می‌آموختند او چند رساله نوشت از آن جمله مقامات جدیده عدیده بر سنن بدیع‌الزمان و حمیدی. در پایان زندگی به بیماری شقاقلوس گرفتار شد و بسیار رنج بد و درمان نیافت و در جوانی درگذشت».
مولف خود در مقدمه به نام خود اشاره نکرده و تنها در پایان کتاب تخلص خود را آورده است و چون حکایاتی که در آن نوشته بیشتر تلمیح درباره کسانی است که کاتب در حاشیه به اسم و رسم آنان را معرفی کرده و از معاصرین وی بوده‌اند معلوم می‌شود که هم در بروجرد و هم در همدان زیسته است و پیداست که اصل وی از بروجرد بوده و سپس چندی در همدان زندگی کرده و به همین جهت برخی وی را بروجردی و برخی همدانی نوشته‌اند.
از شرحی که در ۱۲۷۷ق. در پشت این نسخه نوشته‌اند برمی‌آید که پیش از این تاریخ درگذشته است.
تاریخ تالیف کتاب نیز معلوم نیست ولی تقلید از مقامات حمیدی یا بدیع الزمان و نظایر آن نیست.
نوع کاغذ:فرنگی آهار مهره‌دار زرد رنگ به استثناء ص ۸۹-۹۲ که آبی است.
تزئینات جلد:تیماج خرمایی بی‌مقوا.
نک: ذریعه ج۲ قسمت۲/ ص۳۹۵-۳۹۳: (دیوان ریاض) و مشار ۱/ ۷۳۳٫
در صحیفه ۱۶ مولف خود تصریح می‌کند که این کتاب را گنج شایگان نام نهاده است و فهرست ابواب آن را چنین می‌نویسد:
باب اول: در معارف یزدانی. باب دویم: در مراسم جهانبانی. باب سیم. در ترک شفاعت. باب چهارم: در برگ قناعت. باب پنجم: در آداب موافقت و ادای حق موافقت.
مولف همه جا اشعاری به تازی و پارسی شاهد آورده است و ظاهرا اشعار فارسی آن همه از خود اوست.
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور: وی از شاعران و نویسندگان زبردست پایان قرن ۱۲ق. و آغاز قرن ۱۳ق. بوده.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:شکسته نسخ نعلیق تحریری.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه ۲۹۵۴-۲۹۵۵٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: گویا مراد مرحوم هدایت از مقاماتی که مولف به روش بدیع الزمان و حمیدالدین بلخی نوشته همین کتاب است. ولی این کتاب بیشتر تقلیدی است از گلستان سعدی چنان که مولف خود نیز در صحیفه ۱۴ به گلستان و پریشان قاآنی اشاره می‌کند.
محل و شماره بازیابی: ۱۱۱۲۷۹