توضیحات
«یادداشت‌های پنکوفسکی یا خاطرات یک افسر اطلاعات روسی که با غرب همکاری می‌کرد» اولین بار در سال ۱۳۴۵ در ۵۳۱ صفحه با ترجمه رحیم امین‌پور منتشر شد.
بیست و هفت سال بعد، در ۱۳۷۲ شمسی کتاب فقط با تغییری کوچک در عنوان دوم(خاطرات یک افسر اطلاع‍ات‍ی ش‍وروی که به غرب پ‍ن‍اه‍ن‍ده شد) و طرح جلدی تازه توسط خدمات فرهنگی رس‍ا منتشر شد. متن کتاب کلمه به کلمه مطابق با ترجمه امین‌پور بود، اما روی جلد آن را به ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر بهپور نسبت داده بودند که دوازده سال قبل از انتشار این نسخه در ۱۳۶۰ فوت کرده بود و به همین دلیل در روی جلد و شناسنامه کتاب قید شده بود که این اثر به کوشش فردین بهپور منتشر شده است(کسی که در صورت واقعی بودن، شاید از بستگان متوفی باشد). در پشت جلد نیز شرح حال مختصری از مترجم آورده شده بود، اما اشاره‌ای به چاپ نخستین و دلایل استفاده از نام مستعار نشده بود.
بنابراین با چنین مفروضاتی روبرو هستیم. اگر فردین بهپور واقعا وجود داشته باشد، از روی عمد به ناشر و خواننده هشدار نداده که چرا این کتاب قبلاً با نام مستعار منتشر شده است و در صدد ساختن پیشینه‌ای غیرواقعی برای فرد متوفی بوده و با نسبت دادن ترجمه این کتاب خواسته بر طول و عرض خدمات فرهنگی وی بیفزاید و یا حق ترجمه‌ای بی‌دردسر برای خود و دیگر بازماندگان آن مرحوم فراهم کند.
اشاره نکردن به نام فرانک گیبنی-مفسر و گردآورنده کتاب- و ادوارد کرنکشاو -نویسنده مقدمه- در جلد و شناسنامه کتاب راه برای این فرض باز می‌کند.
این هم یکی از معماهای نشر کتاب در ایران است که شاید هرگز حل نشود.
* همین ناشر کتاب دیگری در زمینه تاریخ جاسوسی به نام «خاطرات یک جاسوس» به ترجمه احمد بهپور منتشر کرده است که بر ابعاد این معما می‌افزاید.
دیدگاهی دارید؟