توضیحات

لولیتا

سال ۱۹۵۳ وقتی ناباکوف نوشتن رمان را به پایان برد، آن را برای انتشار در اختیار چند ناشر آمریکایی قرار داد اما از آن‌جا که این ناشران معتقد بودند، «لولیتا» اثری پورنوگرافیک است از انتشار آن سر باز زدند. سرانجام یک ناشر فرانسوی که به طور عمده کتاب‌های اروتیک انگلیسی انتشار می‌داد، با انتشار «لولیتا» موافقت کرد و کتاب در سال ۱۹۵۵ در فرانسه به چاپ رسید. اواخر همان سال گراهام گرین، نویسندۀ بریتانیایی، در روزنامۀ ساندی تایمز از «لولیتا» به عنوان یکی از سه کتابی که در آن سال خوانده و پسندیده است، نام برد.

هامبرت هامبرت، من – روایِ «لولیتا» مردی است که در پاریس به دنیا آمده و در سی سالگی به آمریکا مهاجرت می‌کند. او که متخصص ادبیات فرانسه و استاد دانشگاه است، زندگی مشترک و رابطۀ جنسی خود با دخترخوانده‌اش «لولیتا» را که در آغاز رمان دوازده سال دارد، روایت می‌کند. هامبرت زمانی که به اتهام قتل در زندان است، متن کتاب را خطاب به هیئت منصفۀ دادگاهی می‌نویسد که قرار است او را محاکمه کند.

این اظهارنظر گرین موجب برانگیختن موجی از بحث در مطبوعات بریتانیا در مورد «لولیتا» و به دنبال آن به طور غیرمستقیم منجر به ممنوعیت فروش آن در فرانسه شد. مطبوعات آمریکا به گزارش در این مورد پرداختند و یک مجلۀ ادبی سال ۱۹۵۷ چندین بخش بلند از شانزده فصل کتاب را انتشار داد.

ناباکوف در این اثر شگردهای روایی متعددی به کار گرفته است. از آن میان می‌توان از نقل‌قول‌های کامل و نیمه‌کامل از آثار ادبی نویسندگانی چون ادگار آلن‌پو و الکساندر پوشکین نام برد. بازی با کلمات و لطیفه‌ها، استفاده از زبان‌های دیگر از دیگر ویژگی‌های این کتاب است. طبیعی‌ است که در برگردان چنین اثری به زبانی دیگر بخشی از کیفیت آن از دست می‌رود.