رمان اعتراضی «خانه‌زاد» اثر نویسنده معترض آمریکایی «ریچارد رایت» است که ماجراهای آن در دهه ۱۹۳۰ آمریکا می‌گذرد. «رمان اعتراض» اغلب به آثاری اطلاق می‌شود که در آنها برخی نظام‌های موجود اخلاقی، سیاسی یا فکری جامعه در مواجهه با قهرمان‌هایی قرار می‌گیرند که تحت تأثیر فشارهای موجود، این شرایط را برنمی‌تابند.
ریچارد رایت در این رمان با استفاده از زبانی جاندار و دیالوگ‌های ساده و تکان‌دهنده، نوعی از خشونت رئالیستی را برای مخاطبان خود به تصویر می‌کشد تا به هجو ارزش‌های باسمه‌ای جامعه نژادپرست شهری در آمریکا بپردازد.

رمان خانه زاد در سال ۱۹۴۰ منتشر شد و چنان غوغایی در محافل ادبی-اجتماعی آمریکا برپا کرد که رایت به یکی از خبرسازترین نویسندگان آن سال‌ها تبدیل شد. رئالیسم کثیف همراه با خشونتی تلخ، شخصیت اصلی رمان را به یک تیپ کلاسیک در ادبیات اعتراضی آمریکا تبدیل کرده است.

جوانی سیاه‌پوست به عنوان راننده یک میلیونر سفید‌پوست مشغول یه کار می‌شود. دختر خانواده که عضو حزب انقلابی مبارزه با تبعیض نژادی است، جوان را با آن حزب آشنا می‌کند. اما در یک نیمه شب، جوان سیاه‌‌پوست، ناخواسته، دختر سفیدپوست را خفه می‌کند.

«بیگر توماس» جوان سیاه‌پوستی که با مادر و خواهرش، زندگی فقیرانه‌ای دارند، به خاطر تبعیض نژادی دچار سرخوردگی شده است و در خانه «هنری مالتون» که یک سفید‌پوست ثروتمند است، به عنوان راننده مشغول به کار می‌شود. «ماری دالتون» دختر خانواده، عضو حزب کمونیست و انقلابی مبارزه با تبعیض نژادی است. او بیگر را با «جان ارلون»، عضو فعال آن حزب، آشنا می‌کند.
هنگامی که بیگر، ماری دالتون را نیمه شب به خانه بر می‌گرداند، در اثر یک اتفاق و به طور کاملاً ناخواسته، او را خفه می‌کند و در آتشدان می‌اندازد. صبح روز بعد، همه نگران ماری می‌شوند. بیگر تصمیم می گیرد نامه‌ای باج‌گیرانه برای آنها بفرستد و ادعا کند که ماری را گروگان گرفته است.

در جلسه‌ای که خبرنگاران با خانواده دالتون دارند، در کوره آتشدان بقایای جسد ماری دالتون پیدا می‌شود و بیگر فرار می‌کند.؛ اما دیری نمی‌پاید که در هوای برفی و سرد شیکاگو به چنگ پلیس می‌افتد.