ابوالحسن بنی‌صدر
سید ابوالحسن بنی‌صدر (متولد ۲ فروردین ۱۳۱۲) سیاستمدار و اقتصاددان اهل ایران است که یک سال پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، به عنوان اولین رئیس‌جمهور تاریخ ایران انتخاب شد. به سمت فرماندهی کل قوا و ریاست شورای انقلاب رسید. بنی‌صدر با تثبیت قدرت روحانیون حزب جمهوری اسلامی و نهادهای انقلابی زیر نظر آنان مخالف بود و دوران ریاست جمهوری او با تنش‌های بسیار و رویدادهایی چون انقلاب فرهنگی و حمله عراق به ایران همراه شد. با اتفاق جنگ ایران و عراق و همچنین کوتاهی‌های او در جهت تعیین استراتژی نظامی درست برای مقابله با نیروهای بعثی در خرمشهر و در نتیجه سقوط آن شهر، اعتماد روح‌الله خمینی و دیگر سران حکومتی نسبت به او کم‌تر شد.
با گزارش‌هایی از فرماندهی سپاه پاسداران غرب در خرداد ماه سال ۱۳۶۰ نیز، مبنی بر اینکه بنی صدر در طرح‌ریزی کودتایی در جهت ساقط کردن جمهوری اسلامی نقش دارد، آتش اختلافات میان او و دیگر سیاسیون شعله‌ور تر شد تا اینکه در ۳۱ خرداد همان سال، با رأی مجلس شورای ملی (در حال حاضر مجلس شورای اسلامی) از مقام خویش عزل گردید. پیرو آن، بنی‌صدر به همراه مسعود رجوی مرد شماره یک سازمان مجاهدین خلق از ایران خارج شد و در فرانسه به همراه مسعود رجوی با تشکیل شورای ملی مقاومت به مخالفت خود با حکومت ایران پرداخت وی در سال ۱۳۶۲ پس از حضور مجاهدین در عراق و در پی اعتراض به این خط مشی از این شورا جدا شد.
دیدگاه‌ها
- بنی‌صدر معتقد است روح‌الله خمینی فرهمند نبوده و دانش و درایت لازم برای اداره کشور را نداشت.
- وی مخالف نظریه ولایت فقیه است و آن را مشابه دستگاه پاپ دانسته‌است.
- وی انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی را کار مجاهدین نمی‌داند و معتقد است آن انفجار توسط سپاه پاسداران انجام شده‌است.
- او پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران از جنبش سبز ایران حمایت کرد و پس از حصر خانگی رهبران آن، دفاع از حقوق میرحسین موسوی و مهدی کروبی را وظیفه مردم دانست.
دیدگاه‌های دیگران دربارهٔ بنی‌صدر
- آیت الله خمینی بنی صدر را فاقد شم سیاسی دانسته و معتقد بود وی یازده میلیون رأی را تباه کرد.
- سردار رحیم صفوی فرمانده سابق سپاه پاسداران در برنامه تلویزیونی سال ۱۳۸۷، در پاسخ به سؤال مجری جوان برنامه مبنی بر اینکه «می‌گویند بنی صدر در جنگ و دفاع خیلی به ما خیانت کرد ولی هیچ‌کس نگفته خیانت او چه بود»، با کمال تعجب اظهار داشت: «من هم نمی‌توانم کلمه خیانت را به کار ببرم. بلکه نفهمی او را نسبت به موضع خودش که رئیس‌جمهور بود و فرمانده کل قوا بود اما انقلاب اسلامی را درک نکرده بود و عظمت امام را و اینکه بالاخره باید تابع امام باشد. البته نسبت به مسئله جنگ هم چیزی نمی‌فهمید.»
- دریابان علی شمخانی وزیر سابق دفاع و دبیر کنونی شورای عالی امنیت ملی نیز در برنامه تلویزیونی که به صورت زنده از شبکه تهران پخش می‌شد، پس از آنکه مجری برنامه با طرح سؤالی، مبنی بر اینکه «جریان نامه‌ای که بعد از فتح خرمشهر برخی فرماندهان نظامی به بنی صدر نوشتند و دستور عقب‌نشینی ایشان را تقبیح کردند، چه بود»، پرسید، خطاب به وی گفت: «بنی صدر اصلاً آن موقع نبود. بنی صدر تا زمانی که در خاک ایران بود و فرمانده کل قوا بود، هیچ عملیات موفقی انجام نداد بنی صدر در عملیات سال ۵۹ که می‌خواست خرمشهر را آزاد کند و شکست خورد و فاجعه هویزه رخ داد، قصد خیانت نداشت! بنی صدر دنبال پیروزی بود و اگر پیروز می‌شد، تانکهایی که به سمت بصره می‌رفتند تانکهایی در تهران به سمت کرسی‌های قدرت می‌رفتند و می‌گفت من عامل پیروزی ام؛ لذا بنی صدر خیانت نکرد»
- محمد غرضی خائن بودن بنی‌صدر را رد کرد و فقط او را قدرت‌طلب دانست.
- سیّد علی خامنه ای رهبر ایران در دیدار با مسئولان جمهوری اسلامی پس از انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم، بدون نام بردن از بنی صدر رفتار وی را در دوقطبی سازی جامعه در سال ۵۹ خطرناک توصیف کرد و مسئولان را از تکرار آن روش برحذر داشت
تالیفات
۱ – کتاب خیانت به امید – به فارسی در ۴۰۲ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۰
* – کتاب خیانت به امید ، ترجمه به فرانسه در ۴۰۲ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۰ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۲ – کتاب حقوق انسان و اصول راهنمای قضاوت اسلامی ، به فارسی ، چاپ اول در ۱۰۷ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۲– انتشارات انقلاب اسلامی
* کتاب حقوق انسان و اصول راهنمای قضاوت اسلامی ، چاپ دوم در ۱۴۳ صفحه ( کتاب کاملتر شده است ). تاریخ انتشار ۱۳۶۸ – انتشارات انقلاب اسلامی
* ترجمه این کتاب به زبانهای فرانسه ، انگلیسی ، آلمانی و صربو سوئدی انجاتم شده است . به عربی ترجمه شد اما در هیچ کشور اسلامی امکان چاپ شدن را نیافت .
۴ – کتاب زن و زناشویی ، به فارسی ، چاپ اول در ۲۲۷ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۷ – انتشارات انقلاب اسلامی
* زن و زناشویی ، چاپ دوم در ۳۰۷ صفحه ( به کتاب اول افزوده شده است ) تاریخ انتشار ۱۳۶۷ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۶ – -* این کتاب به فرانسه نیز ترجمه شده است .
کتاب سیاست آمریکا در سه جلد
۷ *- کتاب اول – آمریکا و انقلاب ، در ۴۴۵ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۷ – انتشارات انقلاب اسلامی
۸ *- کتاب دوم – اکتبر سورپرایز ، در ۵۸۱ صفحه ، تاریخ انتشار ۲۲ بهمن ۱۳۷۰ – انتشارات انقلاب اسلامی
۹ *- کتاب ایران گیت ، در ۱۶۴ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۶۸ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۱۰ – کتاب توطئه آیت الله ها ، به زبانهای فرانسه و انگلیسی و ایتالیایی انتشار یافته است .
۱۱ – کتاب توانایی و ناتوانی ، به فارسی – منتشر شده در سایت آقای بنی صدر
.
۱۲ – کتاب شهادت در قرآن ، به فارسی
۱۳ – کتاب بنی صدر سخن می گوید ( به زبان ایتالیایی انتشار یافته است )
۱۴ – تحقیقی مفصل در باب مردم سالاری در ۵ جلد
.
کتاب اول شامل دو بخش ، بخشی در باب توتالیتاریسم و روش مبارزه با آن و بخشی در اصول راهنما و بنیادهای مردم سالاری است . کتاب دوم در رهبری و احزاب و کتاب سوم در عدالت و کتاب چهارم و پنجم در باره رشد و فلسفه و عقل آزاد می باشد .
.
۱۶ * – کتاب عقل آزاد ، به فارسی ، در ۳۶۲ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۸ تیر ۱۳۸۳ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۱۷ – کتاب نهضت ملی ایران و دشمنانش به روایت اسناد ، به نوشته ابوالحسن بنی صدر و جمال صفری . در ۶۴۲ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۷ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۱۸ – کتاب بیان آزادی ، حق حیات و مجازات اعدام ، به کوشش حسن رضای ، در ۹۷ صفحه ، تاریخ انتشار بهار ۱۳۸۹ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۱۹ – کتاب نقد تضاد و تناقض در منطق صوری ، تاریخ انتشار۲۲ بهمن ۱۳۸۴ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
۲۰ – کتاب حیله یا خیانت سر اکتبر سورپرایز، نوشته روبرت پارى ، ترجمه و تنظیم از ابوالحسن بنى صدر ، تاریخ انتشار:۲۴ شهریور ۱۳۸۲- منتشر شده در سایت آقای بنی صدر
.
۲۱ – نقدکتاب شنود اشباح نوشته:رضا گل پور – نقد کتاب شنود اشباح با مراجعه به آقاى بنى صدر کامل و تهیه شده است . – منتشر شده در سایت آقای بنی صدر
.
۲۲ – کتاب بیان استقلال و آزادی -مطالعه قرآن بر مبنای اندیشه موازنه عدمی – نویسنده : ابوالحسن بنی‌صدر – حسن رضایی تاریخ انتشار : بهمن ۱۳۹۰ – انتشارات انقلاب اسلامی
.
پرسشها ازایرانیان و پاسخها از ابوالحسن بنی صدر
.
به اهتمام : پوران و نصرالله نجات بخش تاریخ انتشار :اسفند ۱۳۹۰ جلد اول چاپ– انتشارات انقلاب اسلامی
۲۴ – کتاب توتالیتاریسم – کتاب اول از مجموعه کتابهای در باب دمکراسی- نویسنده : ابوالحسن بنی صدر تاریخ انتشار :شهریور ۱۳۹۱ – انتشارات انقلاب اسلامی
تالیفات بنی صدر تا پیش از ۱۳۶۰
الف – در قلمرو اقتصاد و جامعه شناسی
۲۲ – کتاب نفت و قهر ، به فرانسه
۲۳ – کتاب چه انقلاب ی برای ایران ، به فرانسه
۲۴ – کتاب نفت و سلطه ، به فارسی در ۴۲۴ صفحه ، تاریخ انتشار ۷ شهریور ۱۳۵۶
۲۵ * – کتاب نفت و سلطه ترجمه عربی ، تاریخ انتشار ۱۳۵۹ د
۲۶ – کتاب سیر تحول سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ایران ، در ۱۶۰ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۵
۲۷ – کتاب زن در شاهنامه ، تحقیق باتفاق همسرش خانم عذرا حسینی در ۱۴۵ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸
۲۸ – کتاب مردان سیاسی آسیا ، تالیف دستجمعی که جایزه اول را بدست آورد ، به فرانسه
۲۹ – کتاب مکانیسمهای از رشد ماندگی ، ترجمه از فرانسه به فارسی
۳۰ – مقاله های اقتصادی به فارسی
۳۱ – کتاب روش شناخت بر پایه توحید ، تاریخ انتشار ۱۳۵۲
۳۲ – کتاب زور علیه عقیده ، در ۱۳۹ صفحه ، تاریخ انتشار خرداد ۱۲۵۶
۳۳ – کتاب رابطه مادیت و معنویت ، در ۴۵ صفحه ، تاریخ انتشار مهر ۱۳۵۶
.
۳۵ – کتاب روش تحقیق ، تاریخ انتشار اسفند ۱۳۵۸
.
۳۶ – کتاب مقام مصدق در نهضت استقلال طلبی ، در ۵۴ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸
۳۷ – کتاب مجموعه مقالات اقتصادی بنی صدر ، در ۱۸۷ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸
۳۸ – کتاب کار و کارگر در اسلام ، در ۱۳۳ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۹
۳۹ – کتاب مشکلات سیاسی موجود در ایران و راه حل اسلامی آن ، در ۹۹ صفحه ، تاریخ انتشار بهمن ۱۳۵۷
تالیفات بنی صدر در قلمرو اسلام و فلسفه :
۴۰ – کتاب اقتصاد توحیدی در ۳۴۳ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۶
.
۴۱ – کتاب کیش شخصیت ، در ۳۱۴ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۵
.
۴۲ – کتاب موازنه ها در ۸۰ صفحه ، تاریخ انتشار ۲۶ بهمن ۱۳۵۶
.
۴۳ – کتاب تضاد و توحید در ۴۱۴ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸
۴۴ – کتاب تعمیم امامت و مبارزه با سانسور ، در ۱۳۹ صفحه ، تاریخ انتشار ۲۰ مرداد ۱۳۵۷
۴۵ – کتاب نفاق در قران ، در دو جلد ، جلد اول چاپ گردید و جلد دوم سانسور گردید . در ۳۶۲ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸
تالیفات او در قلمرو انقلاب :
۴۶ – تاسیس روزنامه انقلاب اسلامی که تا امروز منتشر می شود . گر چه از کودتای خرداد ۶۰ بدینسو ، هر دو هفته یک بار و بنام انقلاب اسلامی در هجرت منتشر می گردد .
۴۷ – کتاب بیانیه حکومت ملی
.
۴۸ – کتاب صد مقاله ، در دو جلد . جلد اول در ۳۵۰ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۸ . جلد دوم در ۳۶۷ صفحه ، تاریخ انتشار ۱۳۵۹
.
۴۹ – کتاب کارنامه روزانه رئیس جمهوری ، که در روزنامه انقلاب اسلامی در ایران منتشر می شد . بخشی از آن در ۶ جلد منتشر شده است .
۵۰ – کتاب انقلاب ، که در روزنامه انقلاب اسلامی در ایران منتشر می شد . تاریخ انتشار : فروردین ۱۳۹۶
.
۵۱ – کتاب برنامه ای برای عمل سیاسی مداوم ، که در روزنامه انقلاب اسلامی در ایران منتشر می شد . تاریخ انتشار : فروردین ۱۳۹۶
.
۵۲ – جریان تحول سپاه پاسداران به حزب سیاسی مسلح
.
۵۳- حقوق پنجگانه
.
۵۴ – درس تجربه
.
۵۵ – رابط مادیّت و معنویّت
.
۵۶ – روزها بر رئیس جمهور چگونه می گذرد
.
۵۷ – روش شناخت بر پایهء توحید
.
۵۸ – سیا تاریخ کودتاى ننگین ۲۸ مرداد را منتشر مىکند
.
۵۹ – سیر تحول سیاست آمریکا در ایران
.
۶۰ – شهید و عشق
.
۶۲ – قانون اساسی
.
۶۳ – قصاص
.
۶۴ – ارکان دمکراسی
.
۶۵ – مجموعه ۹ کتاب وضعیت سنجی
.
۶۶ – مقدمه و متن پیش نویس قانوی اساسی
.
۶۷ – میثاق شورای جبهه مقاومت ملی
.
۶۸ – نامه ها از بنی صدر به امام خمینی و دیگران
.
انتشاراتی که او در ایجادشان شرکت کرده است :
۱ – انتشارات مصدق : در این انتشارات نطقهای مصدق و ترجمه دوزخیان روی زمین ( اثر فرانتس فانون ، ترجمه ابوالحسن بنی صدر ) و افضل الجهاد ( اثر عمر ازگان ، ترجمه حسن حبیبی ) و نفت و سلطه منتشر شده اند .
۲ – انتشارات مدرس : در این انتشارات ، کتاب موقعیت ایران و نقش مدرس نوشته بنی صدر و زندگینامه مدرس و مطالعات پیرامون نوزایش ( رنسانس ) اسلامی و نیز مدافعات مهندس بازرگان در دادگاه نظامی ، منتشر شده اند .
۳ – انتشارات ۱۵ خرداد : این انتشارات ، سخنان خمینی و مطالعات گرایشهای اسلامی منتشر می شدند که پاسخهای پرسش «چه باید کرد ؟» بوده اند .
انسان فرهیخته ای بود که مجال خدمت نیافت.