توضیحات
این فرهنگ که در سال ۱۲۹۸ق به عهد فرمانروایی سلطان عبدالحمید غازی در شهر استانبول به زیور طبع آراسته شده، ۳۲۰ صفحه بوده که در ابتدای آن مؤلف مقدمه ای منظوم در ۹۳ بیت نوشته و سپس قواعد دستورزبان جغتایی را در ۹ صفحه به همراه غلط نامه به آن افزوده است.
مؤلف آنچنانکه خود در مقدمه نوشته، از اهالی بخارا بوده و بعداً در عثمانی زیسته است و با آگاهیهایی که از لهجه وشیوه های مختلف زبان ترکی رایج در هر دو مملکت داشته، خواسته است لغات و یادداشتهای جمع آوری شده در موطن خود را تدوین نماید. مؤلف سپس اشاره می کند که امیدوار است تألیف او در فهم آثار جغتایی و بویژه آثار امیرعلیشیر نوایی، سلطان حسین بایقرا و میرحیدر و … در ممالک عثمانی مفید فایده باشد.
اهمیت و ارزش این فرهنگ درست به همین دلیل است که خواننده اولاً اصطلاحات و واژگان لهجه جغتایی زبان ترکی آشنا شده و در قدم دوم شکل اولیه یا قدیم افعال و واژگان رایج کنونی در زبان ترکی آذربایجانی را دریابد. این نتیجه امکان می دهد تا خواننده از نزدیک با ساختار واحد لهجه های شرقی و غربی زبان ترکی یعنی جغتایی و اوغوز آشنا شود.
دیدگاهی دارید؟