توضیحات

مجموعه‌ای شامل داستان‌های کوتاه، نوشته سیمین دانشور است که چاپ نخست آن در سال ۱۳۵۹، و به دست انتشارات خوارزمی وارد بازار نشر و کتاب شد. برخی از داستان‌های این مجموعه پیشتر در نشریه‌هایی در ایران پیش از انقلاب ۵۷ به چاپ رسید که نخستین آنها تیله شکسته بود و در سال ۱۳۵۲ چاپ گردید. عنوان این کتاب از داستان سوم آن برگرفته شده‌است

پس از سووشون، «به کی سلام کنم؟» تنوع سبکی دانشور در این مجموعه – که شامل ده داستان کوتاه است – به طرز چشمگیری خود می نمایاند. برای مثال، داستان «تصادف» با طنزی نوشته شده است که نمونه آن را در آثار قبلی دانشور کمتر می توان سراغ گرفت. خلق شخصیتی کاملاً کمیک و در عین حال باورپذیر که خود شخصاً بلاهت های پی درپی خویش را بیان می کند و ظاهراً از دلالت های آنچه به نحوی اعتراف گونه بر زبان می آورد غافل است، کاری است که دانشور قبلاً تلاش بارزی برای انجام دادن آن نکرده بود.
داستان دیگری با عنوان «به کی سلام کنم؟» که با تکنیک تک گویی درونی نوشته شده و نشان دهنده توانایی دانشور در به کارگیری شیوه های روایتگری مدرنیستی است. گرایش دیرینه دانشور به پژوهشگری فرهنگی در داستان های این کتاب هم به چشم می خورد.

برای مثال، داستان «چشم خفته» متشکل از سه بخش است: دو تک گویی توسط دو شخصیت به نام های عفت الملوک و اقدس است و یک گفت وگو بین همین دو شخصیت در پایان داستان. در این داستان نیز دانشور با تیزبینی خاصی فرهنگ نفاق و دورویی را مورد کالبدشناسی قرار می دهد و نشان می دهد که کلام ظاهراً زیبا در فرهنگ ما، گاه پنهان کننده بدخواهانه ترین نگرش ها است.
پس از مجموعه داستان به کی سلام کنم؟، دانشور چندین سال کتابی منتشر نکرد تا اینکه در شهریور ۱۳۷۲ رمان «جزیره سرگردانی» از او انتشار یافت. این رمان نخستین مجلد از رمانی سه گانه است که جلد دوم آن با عنوان «ساربان سرگردان» در شهریور ۱۳۸۰ چاپ شد (جلد سوم با عنوان کوه سرگردان هنوز منتشر نشده است).

در جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان دانشور بار دیگر به موضوع مورد علاقه خود (تاریخ) بازمی گردد و این بار تاریخ معاصر ( از اواسط دهه ۱۳۵۰ تا جنگ ایران و عراق ) را از منظری نقادانه مورد بازنگری قرار می دهد.