برای اطلاع از فرهنگ، سنت‌ها و باورهای مذهبی یک کشور بهترین منبع و مرجع تاریخ آن کشور است. با مطالعه تاریخ هر تمدنی می‌توان به اطلاعات صحیح و دقیق درمورد اوضاع اجتماعی و فرهنگی آن دست یافت. به‌خصوص افرادی که برای انجام تحقیقات به دنبال اطلاعات صحیح هستند، می‌توانند از منابع تاریخی یک ملت استفاده کنند.

کتاب جنبش‌های اجتماعی و فرهنگی ایران در گذر تاریخ، چهار مقاله را در برمی‌گیرد که هرکدام موضوعات مهم درمورد اوضاع اجتماعی ایران در آن زمان را توضیح می‌دهند. مقالات موجود در این کتاب با نام‌های «نقش دهقانان در اسلام‌پذیری ایرانیان»، «مرجئه و نقش آن در نهضت دوره اموی»، «نقدی بر کتاب‌های الملل و النحل» و «تشیع در عصر آل بویه» وجود دارند.

شهناز یزدان پناه با زبانی ساده و روان اوضاع اجتماعی و فرهنگی ایرانیان آن دوره را شرح داده و برای هریک از مطالبی که به آن‌ها اشاره شده از منابع معتبر تاریخی استفاده کرده است. این کتاب برای تمامی علاقه‌مندان، از دانشجویان گرفته تا مردم عادی، مناسب است.