توضیحات

سفینه سلیمانی؛ سفرنامه سفیر ایران به سیام (۱۰۹۴ ـ ۱۰۹۸ هـ.ق)

سفینه سلیمانی، سفرنامه سفیر ایران به سیام است که نخستین سفرنامه سیاسی و از سفرنامه‌های دوره صفوی است که نوشته محمد ربیع بن ابراهیم (۱۰۹۴- ۱۰۹۸ هـ. ق)، واقعه‌نویس هیات اعزامی از طرف شاه سلیمان صفوی است. محمدربیع بن ابراهیم خاطرات خود را پس از سفر با این عنوان به رشته تحریر درآورده که یگانه منبع مهم فارسی درباره وضعیت تایلند و حضور ایرانیان در دربار سیامی‌ها است.

این سفرنامه به زبان فارسی می‌باشد. موضوع کتاب، گزارش هیئت نمایندگی ایران در سیام است. سفینه سلیمانی از یک مقدمه و چهار تحفه تشکیل شده، نثر کتاب یک دست نیست، مقدمه آن نسبتا مصنوع و مسجع است، همچنین است قسمت‌هایی از تحفه اول.

نویسنده کتاب هر جا لازم دانسته است، کتاب خود را با آوردن اشعار فارسی و گاهی عربی زینت بخشیده؛ استناد به آیات و روایات، البته نه خیلی زیاد، از مشخصات دیگر این کتاب است؛ اما بیشتر کتاب نثری ساده دارد و نویسنده توانسته است با قلم زیبا و شیرین خود اطلاعات و آگاهی‌هایی از سرزمین‌های ناشناخته، که هموطنانش کمتر آنها را می‌شناختند، به دست دهد و از اعتقادات عجیب و غریب آنان سخن گوید.

این کتاب بر روی هم، اثری است جالب و خواندنی و علاوه بر اینکه حاوی اطلاعات و نکاتی ارزنده و جالب از سرزمین‌های خاوردور آن زمان است، نماینده دیدگاه و طرز اندیشه ایرانیان آن زمان، در باب ملل و اقوام دیگر، به ویژه فرنگیان و هندیان نیز می‌باشد و از جهت دید انتقادی و روشی که در برخورد با فرنگی‌ها داشته از اکثر سفرنامه‌های دوره قاجاریه ممتاز است.