توضیحات

دشتی آورده است که: «صائب سودایی به نظیره‌گویی داشته به حدی که می‌توان تصور کرد یکی از انگیزه‌های وی در سرودن غزل همین امر بوده است.

تنها به استقبال از بزرگانی چون سنایی، عطار، مولانا، سعدی و حافظ اکتفا نکرده، بلکه به نظیره‌گویی از شاعران دست دوم و حتی معاصران خود برخاسته و شاید قریب هفتاد یا هشتاد شاعر را مورد طبع‌آزمایی قرار داده است.

علاوه بر این خصوصیت بارز صائب و آنچه وی را به شکل خاصی متمایز و شاخص می‌کند، مضمون آفرینی و تک‌بیت‌هائیست که در آن‌ها تأملات روحی و ملاحظات اجتماعی و اخلاقی دیده می‌شود که غالباً می‌تواند جای امثال سایره را بگیرد.»
دشتی در این کتاب از زاویه‌های گوناگون به صائب و اشعارش پرداخته است. قهرمان سبک هندی، صائب یا بیدل، مسحور صائب، مسامحه‌های لفظی، باریک خیالی، سعدی عصر و صائب به راه مولوی از جمله عناوین فصول این کتاب هستند.