توضیحات
چهل سال تاریخ ایران (المآثر و الآثار)
ناصر الدین شاه قاجار پنجاه سال بر ایران فرمان راند و صنیع الدوله (اعتماد السلطنه) که وزیر «انطباعات و دار الترجمه» روزگار او بود، در سال چهلم حکومت وى این کتاب را سامان داد ( ١٣٠۶ ) و اخبار و رویدادهاى چهار دهه سلطنت ناصر الدین قاجار را در آن گنجاند. چنانچه وى این کتاب را منتشر نمى کرد، بسیارى از اطلاعات درباره آن دوران از دست مى رفت و از این رو، المآثر و الآثار او را بسیار مهم و مغتنم باید شمرد. نویسنده، این اثر را به انگیزه «نمکشناسى» و «شکرگزارى» دولت قاجار به قلم آورده است.
متن اصلى این کتاب در یک جلد با دو بخش و شانزده فصل (باب) آمده و دو جلد دیگر آن تعلیقات و فهرستهاى حاشیه نویس و مصحح را در بر گرفته است: جلد نخست آن، رویدادهاى ایران را در چهل سال سلطنت ناصر الدین قاجار در بر دارد، جلد دومش (رجال دربار ناصرى)، یادداشتهاى رجالى شادروان محبوبى اردکانى را در باره شخصیتهاى آن روزگار عرضه مىکند و جلد سوم به انگیزه آسان شدن جستجو در باره پیوندهاى جلد یکم و دوم به یکدیگر، سامان یافته است. باب چهاردهم و شانزدهم کتاب به دلیل بى ربط بودنش با تاریخ عصر ناصرى در نسخه کنونى نیست. جلد نخست افزون بر متن اصلى، دو بخش دیگر به نامهاى «جمع و خرج مملکت» و «سالنامه» در بر دارد.
دیدگاهی دارید؟