توضیحات

نظام وفا آرانی (۱۲۶۶ آران و بیدگل – ۱ بهمن ۱۳۴۳ تهران) شاعر و نویسنده ایرانی بود.
نظام وفا در سال ۱۲۶۶ خورشیدی در آران و بیدگل به دنیا آمد. پدرش میرزا محمود امام‌جمعه (شاعر و فقیه و امام جمعه کاشان) و مادرش منور آرانی (شاعر و خوشنویس) متخلص به حیا و دختر وفایی کاشانی بود. او از شش سالگی به مکتب رفت و خواندن و نوشتن آموخت.

پس از تحصیلات مقدماتی به تحصیل علوم ادبی زبان عربی پرداخت. وی چندی همانند طلبه‌های حوزه علمیه قم به تحصیل مشغول شد و مدتی نیز به تحصیل طب قدیم پرداخت. سپس به نجف رفت و مدت دو سال به تکمیل معلومات خود پرداخت و پس از بازگشت به ایران در تهران اقامت گزید. زبان فرانسه را در مدرسه آلیانس فرا گرفت. در خلال این احوال، وارد فعالیت سیاسی گردید و هنگامی که مجلس شورای ملی به فرمان محمد علی شاه به توپ بسته شد، او در مدرسه سپهسالار همراه مجاهدین مشغول دفاع بود و مدتی هم دستگیر و زندانی گردید.
پس از آزادی دست از فعالیت‌های سیاسی کشید و به کار تدریس و تعلیم مشغول شد. مدتی نیز در وزارت فواید عامه و سپس در وزارت فلاحت به عنوان رییس بازرسی مشغول کار شد و تا مدیر کلی آن وزارتخانه ارتقا یافت. نظام وفا پس از کناره‌گیری از سیاست به تدریس پرداخت.
وی از جوانی شعر می‌سرود و شاعری شوریده حال بود و رنج‌ها و مصایبی که متحمل شده بود در سروده‌هایش به خوبی مشهود است. نظام وفا از استادان نیما یوشیج بود و نیما بخشی از منظومه زیبای خود به نام افسانه را به وی تقدیم کرده‌است.
نظام وفا در روز یکم بهمن ۱۳۴۳ خورشیدی در تهران درگذشت. وی را در حرم حضرت عبدالعظیم شهر ری و رواق شهید حاج اسماعیل رضایی دفن کردند.
آثار وی عبارتند از:
معراج دل و حدیث دل
یادگار سفر اروپا
پیوند دل
حبیب و رباب
ستاره و فروغ
آماج دل
روان‌شناسی
منطق
نمایشنامه فروز و فرزانه
گذشته‌ها
ماهنامه وفا